TIÊN LƯỢNG TỬ VONG VÀ KẾT CỤC CHỨC NĂNG THẦN KINH Ở BỆNH NHÂN HÔN MÊ BẰNG THANG ĐIỂM INCNS

Huỳnh Xuân Ngọc1,, Võ Thị Đoan Thục1, Lê Phù Nhật Thịnh1, Trần Đại Cường1,2, Nguyễn Thị Ngọc Liên1, Lê Thị Kim Ngân1, Trương Dương Tiển1, Nguyễn Lê Trung Hiếu2
1 Bệnh viện Chợ Rẫy
2 Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mở đầu: Hôn mê là một cấp cứu nội khoa thường gặp và do nhiều nguyên nhân với tỷ lệ tử vong từ 20-50%. Tuy nhiên, hôn mê không phải là tình trạng vĩnh viễn, nhiều trường hợp hôn mê hồi phục khá tốt, vì vậy hôn mê cần chăm sóc, điều trị lâu dài cũng như tiên lượng để có hướng xử trí phù hợp. Thang điểm INCNS được xây dựng dựa trên 5 thành phần: đáp ứng viêm, dinh dưỡng, ý thức, chức năng thần kinh và tình trạng toàn thân với 19 yếu tố, tổng điểm tối đa là 44. Thang điểm INCNS tỏ ra đầy hứa hẹn trong tiên lượng kết cục cho bệnh nhân hôn mê do khắc phục nhược điểm của các thang điểm trước đó, gồm khám phản xạ thân não và đánh giá tình trạng hệ thống đồng thời. Thang điểm INCNS đã được khảo sát ở Trung Quốc; tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu được công bố. Khả năng áp dụng thang điểm INCNS ở Việt Nam như thế nào chính là lý do để chúng tôi thực hiện nghiên cứu này. Mục tiêu: Khảo sát giá trị của thang điểm INCNS trong tiên lượng tử vong và kết cục thần kinh ở bệnh nhân hôn mê. Đối tượng: Bệnh nhân hôn mê/thay đổi ý thức không do chấn thương nhập khoa Cấp cứu và khoa Hồi sức tích cực khu D bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 11/2022 đến tháng 08/2023. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu. Kết quả: Nghiên cứu ghi nhận 78 bệnh nhân hôn mê có độ tuổi trung bình là 56,10 ± 16,91. Tỉ lệ tử vong nội viện trong nghiên cứu là 34,62%. Trong khi đó, tỉ lệ tử vong 30 ngày trong nghiên cứu là 42,31%. Tỉ lệ kết cục thần kinh kém (mRS ≥ 3) tại thời điểm xuất viện và 30 ngày lần lượt là 92,31% và 64,1%. Giá trị của thang điểm INCNS trong tiên lượng tử vong nội viện và tử vong 30 ngày lần lượt là 0,698 (KTC 95% 0,569 – 0,829) và 0,648 (KTC 95% 0,523 – 0,774). Giá trị của thang điểm INCNS trong tiên lượng kết cục chức năng thần kinh 30 ngày là 0,660 (KTC 95% 0,538 – 0,781). Điểm cắt đối với cả ba tiêu chí tiên lượng tử vong nội viện, tiên lượng tử vong 30 ngày và tiên lượng kết cục chức năng thần kinh theo phân nhóm mRS là 18,5 với độ nhạy lần lượt là 59,26%, 52,94%, 46% và độ đặc hiệu tương ứng là 76,47%, 77,27%, 82,1%. Kết luận: Thang điểm INCNS có giá trị tiên lượng khá đối với tử vong nội viện, tử vong 30 ngày và kết cục thần kinh 30 ngày. Có sự cải thiện chức năng thần kinh ở bệnh nhân hôn mê theo thời gian, vì vậy cần đánh giá và tiên lượng tốt để có chiến lược tiếp cận phù hợp.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Gao Q, Yuan F, Yang XA, et al. Development and validation of a new score for predicting functional outcome of neurocritically ill patients: The INCNS score. CNS Neurosci Ther. Jan 2020;26(1):21-29.
2. Võ Thanh Dinh, Vũ Anh Nhị. Nghiên cứu tiên lượng tử vong bằng thang điểm FOUR ở bệnh nhân hôn mê. Tạp chí Y học thành phố Hồ Chí Minh. 2013;17 (phụ bản số 1):14-18.
3. Abdallah A, Demaerschalk BM, Kimweri D, et al. A comparison of the Full Outline of Unresponsiveness (FOUR) and Glasgow Coma Scale (GCS) Scores in Predicting Mortality Among Patients with Reduced Level of Consciousness in Uganda. Neurocrit Care. Jun 2020;32(3):734-741.
4. Gujjar AR, Jacob PC, Nandhagopal R, Ganguly SS, Obaidy A, Al-Asmi AR. Full Outline of UnResponsiveness score and Glasgow Coma Scale in medical patients with altered sensorium: interrater reliability and relation to outcome. J Crit Care. Jun 2013;28(3):316.e311-318.
5. Greer DM, Yang J, Scripko PD, et al. Clinical examination for outcome prediction in nontraumatic coma. Crit Care Med. Apr 2012;40(4):1150-1156.
6. Iyer VN, Mandrekar JN, Danielson RD, Zubkov AY, Elmer JL, Wijdicks EF. Validity of the FOUR score coma scale in the medical intensive care unit. Mayo Clinic proceedings. Aug 2009;84(8):694-701.
7. Ramazani J, Hosseini M. Comparison of full outline of unresponsiveness score and Glasgow Coma Scale in Medical Intensive Care Unit. Ann Card Anaesth. Apr-Jun 2019;22(2):143-148.
8. Owolabi LF, Mohammed AD, Dalhat MM, Ibrahim A, Aliyu S, Owolabi DS. Factors associated with death and predictors of 1-month mortality in nontraumatic coma in a tertiary hospital in Northwestern Nigeria. Indian J Crit Care Med. Jul 2013;17(4):219-223
9. Zhao Z, Zhang X, Song C, Zhao J, Gao Q, Jiang W. A Novel INCNS Score for Prediction of Mortality and Functional Outcome of Comatose Patients. Front Neurol. 2020;11:585818