ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH X QUANG CẮT LỚP VI TÍNH ĐỘNG MẠCH CẢNH TRONG ĐOẠN NGOÀI SỌ Ở BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO CẤP

Huỳnh Tế1,, Nghiêm Phương Thảo2, Nguyễn Đức Khang3
1 Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế Nam Sài Gòn
2 Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
3 Bệnh viện Nhân Dân 115

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm hình ảnh X quang cắt lớp vi tính (XQCLVT) động mạch cảnh trong (ICA: internal carotid artery) đoạn ngoài sọ ở bệnh nhân nhồi máu não cấp (NMN). Phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu mô tả loạt ca trên 50 bệnh nhân nhồi máu não cấp nhập viện và điều trị tại bệnh viện nhân dân 115 từ tháng 01/2023 đến tháng 12/2023. Kết quả: Đối tượng nghiên cứu gồm 35 nam, 15 nữ, tuổi trung bình là 64,76 ± 11,43 tuổi. Vị trí tổn thương NMN cấp thuộc vùng chi phối động mạch não giữa chiếm tỷ lệ 100% (60% bên phải, 40% bên trái). Tỷ lệ hẹp ICA đoạn ngoài sọ cùng bên với NMN cấp tăng dần từ đoạn xa (10%) đến đoạn giữa (20%) và cao nhất tại đoạn gần (hành cảnh  chiếm 70%). Tỉ lệ các loại MXV vôi hoá, MXV mềm, và MXV hỗn hợp gần như tương đương nhau. Kích thước trung bình MXV là 4,81 ± 1,05 mm (bề dày); 20,16 ± 2,27 mm (dài). Các dấu hiệu nguy cơ cao của MXV thường gặp là:  Bắt thuốc thành mạch (90%), Thâm nhiễm mỡ quanh thành mạch (86%), chỉ số tái cấu trúc (74%). Đường kính trung bình lòng mạch cùng bên NMN 1,62 ± 0,60 (mm) hẹp hơn so với đối bên NMN có đường kính trung bình là 4,74 ± 0,83 (mm), sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. Kết luận: Đặc điểm MXV, đặc biệt là MXV nguy cơ cao của ICA trên XQCLVT giúp tiên lượng được độ hẹp ICA, từ đó nâng cao chất lượng điều trị và dự phòng đột quỵ cho bệnh nhân.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Allen CL, Bayraktutan UJIjoS. Risk factors for ischaemic stroke. 2008;3(2):105-16.
2. Baradaran H, Eisenmenger LB, Hinckley PJ, de Havenon AH, Stoddard GJ, Treiman LS, et al. Optimal carotid plaque features on computed tomography angiography associated with ischemic stroke. 2021;10(5):e019462.
3. Katan M, Luft A, editors. Global burden of stroke. Seminars in neurology; 2018: Thieme Medical Publishers.
4. McNally JS, McLaughlin MS, Hinckley PJ, Treiman SM, Stoddard GJ, Parker DL, et al. Intraluminal thrombus, intraplaque hemorrhage, plaque thickness, and current smoking optimally predict carotid stroke. 2015;46(1):84-90.
5. Miura T, Matsukawa N, Sakurai K, Katano H, Ueki Y, Okita K, et al. Plaque vulnerability in internal carotid arteries with positive remodeling. 2011;1(1):54-65.
6. Nandalur KR, Baskurt E, Hagspiel KD, Phillips CD, Kramer CMJAAjor. Calcified carotid atherosclerotic plaque is associated less with ischemic symptoms than is noncalcified plaque on MDCT. 2005;184(1):295.
7. Nguyễn Hạnh Ngân, Nguyễn Trọng Hưng. Lâm sàng, cận lâm sàng và một số yếu tố nguy cơ ở bệnh nhân nhồi máu não cấp có hẹp động mạch cảnh trong đoạn ngoài sọ. Tạp chí Y học Việt Nam. 2023;522(1).
8. Nguyễn Hoàng Ngọc. Nghiên cứu tình trạng hẹp động mạch cảnh ở bệnh nhân nhồi máu não và hẹp động mạch cảnh không triệu chứng bằng siêu âm Doppler: Luận văn tiến sĩ Y học, Học viện Quân Y, Hà Nội; 2002.
9. Phùng Đức Lâm. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh tổn thương hệ động mạch cảnh trong ở bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não: Luận văn tiến sĩ Y học, Học viện Quân Y, Hà Nội; 2017.
10. Romero JM, Babiarz LS, Forero NP, Murphy EK, Schaefer PW, Gonzalez RG, et al. Arterial wall enhancement overlying carotid plaque on CT angiography correlates with symptoms in patients with high grade stenosis. 2009;40(5):1894-6.