KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT MÁU TỤ NGOÀI MÀNG CỨNG CẤP TÍNH DO CHẤN THƯƠNG SỌ NÃO TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA XANH PÔN VÀ CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG

Dương Đại Hà1,2, Nguyễn Mạnh Hùng3,, Nguyễn Đình Hưng3, Dương Trung Kiên3, Dương Đình Tuấn3, Nguyễn Việt Đức2,3
1 Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức
2 Trường Đại học Y Hà Nội
3 Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Đánh giá và phân tích mốt số yếu tố liên quan tới kết quả điều trị phẫu thuật máu tụ ngoài màng cứng. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mổ tả chùm ca lâm sàng thực hiện 64 bệnh nhân được phẫu thuật điều trị máu tụ ngoài màng cứng cấp tính do chấn thương sọ não tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn từ tháng 01/2022 đến tháng 08/2024, các bệnh nhân được cá thể hóa điều trị bằng việc tính toán đường mổ và mở xương phù hợp với tổn thương máu tụ và đặc điểm lâm sàng, qua đó 20 bệnh nhân mở xương sọ nhỏ ≤ 5 cm. Kết quả: Tuổi trung bình là: 28,17 ± 17,82 tuổi, nam giới chiếm: 78,13%, nguyên nhân chủ yếu là tai nạn giao thông: 78,13%. tỷ lệ bệnh nhân có điểm Glasgow Coma Scale (GCS) ≤ 8 điểm trước mổ chiếm 15,63%, Tỷ lệ bệnh nhân phẫu thuật trong vòng 24h sau chấn thương chiếm 85.84%. Kết quả điều trị tốt với điểm Glasgow Outcome Scale (GOS) 4-5 điểm chiếm tới 93,75%. Các yếu tố lâm sàng quan trọng có ý nghĩa tiên lượng kết quả điều trị trên bệnh nhân gồm: điểm GCS trước mổ ≤ 8 điểm, giãn đồng tử trước mổ. Thể tích khối máu tụ lớn gây di lệch đường giữa ≥ 5 mm, có hình ảnh thoát vị não trên CLVT sọ não cũng là các yếu tố tiên lượng nặng và kết quả xấu trên bệnh nhân. Nhóm 20 bệnh nhân mở xương sọ ≤ 5 cm (kích thước mở xương sọ trung bình là 4,15 ± 0,66 cm) có đặc điểm: 100% có điểm GCS > 8 điểm, độ rộng máu tụ trung bình là 6,30 ± 1,01 cm, thể tích máu tụ trung bình là 33,91 ± 11,03 cm3; 100% bệnh nhân có điểm GOS khi ra viện là 5 điểm, trên phim CLVT sọ não sau mổ thì độ dày máu tụ tồn dư trung bình là 3,99 ± 3,15 mm và di lệch đường giữa trung bình là: 0,40 ± 1,05 mm thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm bệnh nhân mở xương > 5 cm. Kết luận: Với tính chất diễn biến cấp tính trong giờ đầu sau chấn thương sọ não nên máu tụ ngoài màng cứng luôn đặt ra yêu cầu tổ chức cấp cứu nhanh và điều trị can thiệp phẫu thuật kịp thời. Theo dõi bệnh nhân cần đặc biệt lưu ý tới tình trạng tri giác (thang điểm GCS) và các dấu hiệu thần kinh khác có trên bệnh nhân. Trên một số trường hợp máu tụ NMC có tình trạng tri giác tốt, kích thước máu tụ không quá lớn, nguồn chảy máu được tiên lượng ở trung tâm diện máu tụ thì mở xương ≤ 5 cm là phương án có kết quả điều trị tốt cả về lâm sàng và hình ảnh nên cần được tiếp tục nghiên cứu và cân nhắc, cá thể hóa phương án điều trị trên từng bệnh nhân để cho kết quả điều trị tốt nhất

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Aromatario, M., A. Torsello, S. D'Errico, et al. Traumatic Epidural and Subdural Hematoma: Epidemiology, Outcome, and Dating. Medicina (Kaunas). 2021. 57(2).
2. Bullock, M.R., R. Chesnut, J. Ghajar, et al. Surgical management of acute epidural hematomas. Neurosurgery. 2006. 58(3 Suppl): p. S7-15; discussion Si-iv.
3. Chen, H., Y. Guo, S.W. Chen, et al. Progressive epidural hematoma in patients with head trauma: incidence, outcome, and risk factors. Emerg Med Int. 2012. 2012: p. 134905.
4. Charcos, I.B., T.W. Wong, B.R. Larsen, et al. Location of Traumatic Cranial Epidural Hematoma Correlates with the Source of Hemorrhage: A 12-Year Surgical Review. World Neurosurg. 2021. 152: p. e138-e143.
5. Khairat, A. and M. Waseem, Epidural Hematoma, in StatPearls. 2021: Treasure Island (FL).
6. Jeong, Y.H., J.W. Oh, S. Cho, et al. Clinical Outcome of Acute Epidural Hematoma in Korea: Preliminary Report of 285 Cases Registered in the Korean Trauma Data Bank System. Korean J Neurotrauma. 2016. 12(2): p. 47-54.
7. Lee, E.J., Y.C. Hung, L.C. Wang, et al. Factors influencing the functional outcome of patients with acute epidural hematomas: analysis of 200 patients undergoing surgery. J Trauma. 1998. 45(5): p. 946-52.
8. Seung - Kyu Park, M.D.J.-D.L., M.D; Gyung - Bae Song, M.D; Yong - Su Kim, M.D; Sin-Gil Yim, M.D; Kyu-Yong Cho, M.D. The operation of Acute Epidural Hematoma Through Small Craniotomy: Technical Note. J Korean Neurosurg Soc. 2003. 33: p. 108-110.