KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH VÀ CHỤP MẠCH MÁU SỐ HÓA XÓA NỀN TRONG CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN GÂY HO RA MÁU

Trần Minh Hoàng1,, Lại Diệp Thanh Hải1
1 Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Giới thiệu: Ho ra máu là triệu chứng nguy hiểm khá thường gặp tại Việt Nam. Kết quả điều trị ho ra máu và nguy cơ tái phát phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ ho ra máu và phương pháp điều trị nên việc chẩn đoán sớm mức độ, vị trí tổn thương và nguyên nhân gây ra ho ra máu rất cần thiết. Các phương tiện hình ảnh học, đặc biệt là chụp cắt lớp vi tính (CLVT) và chụp mạch máu số hóa xóa nền (digital subtraction angiography – DSA) có vai trò quan trọng trong việc gợi ý vị trí chảy máu cũng như nguyên nhân gây ho ra máu. Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát đặc điểm hình ảnh chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu số hóa xóa nền trong chẩn đoán nguyên nhân gây ho ra máu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả, hồi cứu trên 55 bệnh nhân ho ra máu điều trị tại bệnh viện Chợ Rẫy và bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh từ 1/2021 đến 06/2023. Phân tích, so sánh đặc điểm hình ảnh trên chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu số hóa xóa nền giữa các nguyên nhân gây ho ra máu. Từ đó xác định giá trị của chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu số hóa xóa nền trong chẩn đoán nguyên nhân gây ho ra máu. Kết quả: Chụp cắt lớp vi tính giúp chẩn đoán chính xác vị trí tổn thương gây ho ra máu ở 94,5% trường hợp và nguyên nhân gây ho ra máu ở 80% trường hợp. Các đặc điểm hình ảnh có giá trị cao trong chẩn đoán nguyên nhân gây ho ra máu là tổn thương dạng khối, tổn thương dạng hang, dấu hiệu “liềm khí”, tổn thương giãn phế quản. Kết luận: Chụp cắt lớp vi tính và chụp mạch máu số hóa xóa nền có giá trị cao trong chẩn đoán vị trí tổn thương và nguyên nhân gây ho ra máu.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Kaitlin M. Marquis, Constantine A. Raptis, M. Zak Rajput, et al. CT for Evaluation of Hemoptysis. Radiographics. 2021;41(3):742-761.
2. Anna Rita Larici, Paola Franchi, Mariaelena Occhipinti, et al. Diagnosis and management of hemoptysis. Diagnostic and interventional radiology. 2014;20(4):299-309.
3. Seon Hyun Ju, Kim Yun-Hyeon, Kwon Yong-Soo. Localization of bleeding sites in patients with hemoptysis based on their chest computed tomography findings: a retrospective cohort study. 2016;16(1):1-6.
4. Li P-J, Yu H, Wang Y, et al. Multidetector computed tomography angiography prior to bronchial artery embolization helps detect culprit ectopic bronchial arteries and non-bronchial systemic arteries originating from subclavian and internal mammary arteries and improve hemoptysis-free early survival rate in patients with hemoptysis. 2019;29:1950-1958.
5. Huu Y Le, Van Nam Le, Ngoc Hung Pham, Anh Tuan Phung, Thanh Tung Nguyen, Quyet Do. Value of multidetector computed tomography angiography before bronchial artery embolization in hemoptysis management and early recurrence prediction: a prospective study. BMC Pulmonary Medicine. 2020;20(1):1-10.
6. Agmy GM, Wafy SM, Mohamed SA, et al. Bronchial and nonbronchial systemic artery embolization in management of hemoptysis: experience with 348 patients. 2013;2013
7. Kathryn M. Olsen, Shawdi Manouchehr-pour, Edwin F. Donnelly, et al. ACR appropriateness criteria® hemoptysis. Journal of the American College of Radiology. 2020; 17(5):S148-S159.