ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA DO UNG THƯ HANG MÔN VỊ DẠ DÀY XÂM LẤN ĐẦU TỤY, DI, DII TÁ TRÀNG

Nguyên Hưng Thái 1,
1 Bệnh viện K

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Xuất huyết tiêu hóa (XHTH) do ung thư hang môn vị dạ dày là một biến chứng của ung thư dạ dày. Cho tới nay việc điều trị phẫu thuật (PT) còn gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân (BN) thường đến muộn, khối ung thư  đã xâm lấn những thành phần xung quanh, DI, DII tá tràng, đầu tụy, cuống gan... do đó PT trở thành thách thức lớn giữa PT triệt căn, PT làm sạch hay PT tạm thời. Mặt khác, cấu trúc giải phẫu và đặc điểm sinh lý vùng cuống gan, tá tràng, đầu tụy phức tạp nên phẫu thuật  có tỷ lệ thất bại, tai biến và biến chứng khá cao, khó thực hiện. Bởi vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mục tiêu: Đánh giá kết quả  điều trị phẫu thuật XHTH do ung thư hang môn vị xâm lấn DI, DII tá tràng, đầu tụy. Phương pháp nghiên cứu (NC): Phương pháp mô tả hồi cứu. Đối tượng NC: Bệnh nhân được chẩn đoán XHTH do ung thư hang môn vị dạ dày, được điều trị PT tại khoa ngoại bụng 2, bệnh viện K, có tổn thương trong mổ là ung thư hang môn vị xâm lấn đầu tụy và/hoặc DI, DII tá tràng. Địa điểm: Bệnh viện K Trung ương. Thời gian: 1/2019-12/2020. Kết quả nghiên cứu: Có 8 bệnh nhân, 100% là nam, tuổi trung bình: 59,9 tuổi; 62,5% ỉa phân đen, 37,5% nôn máu và ỉa phân đen,75,0% khám sờ thấy khối u, thiếu máu nhẹ: 5/8(62,5%), thiếu máu vừa: 3/8.(37,5%). Nội soi dạ dày(NSDD): Forrest Ib: 1/8 (12,5%), Forrest IIc: 7/8(87,5%), 75% ung thư hang môn vị, hẹp môn vị (HMV), 25% ung thư hang môn vị xâm lấn DI, DII. Tổn thương trong mổ: 87,5% ung thư đã xâm lấn DI, DII, 12,5% ung thư xâm lấn đầu tụy, 3/8(37,5%) ung thư  thủng (xâm lấn DI, DII, thủng vào đầu tụy). Xử trí PT: 100% các trường hợp được cắt 4/5 DD, đóng mỏm tá tràng mũi rời kiểu con sên (khó khăn), 01 BN đóng mỏm tá tràng kết hợp dẫn lưu ( DL) mỏm tá tràng. Không có BN nào tử vong. Biến chứng sau mổ: 1 BN viêm tụy cấp hoại tử,rò miệng nối điều trị nội khoa. Kết quả GPB: Giai đoạn IB:1(12,5%), giai đoạn IIIA: 3(37,5%), giai đoạn IIIB: 3 (37,5%), giai đoạn IIIC:1 (12,5%). Kết luận: XHTH do ung thư hang môn vị dạ dày xâm lấn DI, DII tá tràng, đầu tuy là ung thư dạ dày đến muộn, có thể đã thủng vào DI, DII tá tràng, đầu tụy. Đa số tổn thương DI, DII tá tràng và đầu tụy chỉ được phát hiện trong mổ. Xử trí PT khó khăn,có thể đóng mỏm tá tràng mũi rời (kiểu con sên) hoặc dẫn lưu mỏm tá tràng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Phạm Duy Hiển (2007), Ung thư dạ dày, Nhà xuất bản Y học.
2. Vương Hùng (1997), Kỹ thuật ngoại khoa, Nhà xuất bản Y học.
3. Thái Nguyên Hưng (2020): Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật xuất huyết tiêu hóa cao, Đề tài cơ sở BV K.
4. Nguyễn Võ Vĩnh Lộc(2013): Đặc điểm lâm sàng,cận lâm sàng và kết quả sớm điều trị thủng dạ dày do ung thư, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú, Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh.
5. Thái Nguyên Hưng và Bùi Thanh Thiện (2021), "Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật xuất huyết tiêu hóa cao do ung thư hang môn vị dạ dày.", Tạp chí Y học Việt Nam. 504(2).
6. Thái Nguyên Hưng và Trịnh Văn Tuấn (2013), "Điều trị phẫu thuật chảy máu đường mật do sỏi có sử dụng nội soi đường mật bằng ống soi mềm", Tạp chí nghiên cứu Y học. 83(3).
7. Trần Thiện Trung (2014), Ung thư dạ dày bệnh sinh, chẩn đoán, điều trị, NXB Y học.