ĐẶC ĐIỂM ĐAU Ở NGƯỜI CAO TUỔI MẮC SA SÚT TRÍ TUỆ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Đau là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp và quan trọng đối với bệnh nhân sa sút trí tuệ. Tuy nhiên, do khả năng giao tiếp hạn chế nên nỗi đau của họ thường bị đánh giá thấp và không được điều trị đúng mức. Ở những bệnh nhân sa sút trí tuệ với khả năng báo cáo hoặc diễn đạt cơn đau bằng lời nói khó khăn, dẫn đến cơn đau không được phát hiện và không được điều trị, hệ quả là rối loạn giấc ngủ, giảm cảm giác thèm ăn, giảm tương tác xã hội và làm giảm chất lượng cuộc sống. Hiện tại chưa có nhiều nghiên cứu về đau ở người bệnh cao tuổi sa sút trí tuệ.Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu này nhằm trả lời cho câu hỏi đặc điểm đau ở người cao tuổi mắc sa sút trí tuệ như thế nào. Mục tiêu: Đặc điểm và tỷ lệ đau ở người cao tuổi mắc sa sút trí tuệ. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang, mô tả thực hiện trên 390 bệnh nhân cao tuổi (≥ 60 tuổi) sa sút trí tuệ đến khám tại phòng khám thần kinh của bệnh viện Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh và phòng khám sa sút trí tuệ của bệnh viện Thống Nhất từ tháng 8 /2023 tới tháng 05/2024. Người bệnh được thu thập các thông tin về nhân trắc học, các đặc điểm bệnh lý, đa bệnh đa thuốc theo mẫu hồ sơ bệnh án có sẵn, đánh giá tình trạng đau, vị trí đau, mức độ đau theo thang điểm PAINAD. Kết quả: Nghiên cứu thu thập được 390 bệnh nhân, trong đó nữ chiếm 51%, tuổi trung bình là 75,8 ± 7,98. Về bệnh đồng mắc thì tăng huyết áp chiếm tỷ lệ cao nhất (khoảng 88,2%), kế đến là thoái hóa khớp (57,2%) và loãng xương (49,5%). Bệnh nhân cao tuổi sa sút trí tuệ đồng mắc đái tháo đường, bệnh thận mạn lần lượt là 49,2% và 48,2%. Những bệnh lý và tiền căn khác với tỷ lệ thấp hơn là đột quỵ cũ (31,2%), bệnh mạch vành mạn (27,9%), rối loạn giấc ngủ (22,8%), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (13,8%) và bệnh lý chiếm tỷ lệ thấp nhất là suy tim với 5,1%. Nghiên cứu ghi nhận 211 bệnh nhân bị đau chiếm tỷ lệ là 54,1% và 179 bệnh nhân ghi nhận không đau với tỷ lệ là 45,9%. Trong đó đau thì mức độ đau nhẹ chiếm tỷ lệ cao nhất (30,5%), kế đến là mức độ đau trung bình (14,9%) và chiếm tỷ lệ thấp nhất là mức độ đau nặng (8,7%).Và đau khớp (đau khớp vai, khớp gối, khớp bàn…) chiếm tỷ lệ cao nhất (31%), kế đến là đau đầu (12,1%), đau lưng (8,2%), đau sau zona (1,5%) và các lý do đau khác chiếm tỷ lệ thấp nhất là 1,3%. Kết luận: Tỷ lệ đau trên bệnh nhân cao tuổi sa sút trí tuệ là 54,1%. Trong đó 8,7% là mức độ đau nặng, 14,9% là mức độ đau trung bình và mức độ đau nhẹ là 30,5%. Đau khớp (đau khớp vai, khớp gối, khớp bàn…) chiếm tỷ lệ cao nhất (31%), kế đến là đau đầu (12,1%), đau lưng (8,2%), đau sau zona (1,5%) và các lý do đau khác chiếm tỷ lệ thấp nhất là 1,3%.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Đau, sa sút trí tuệ
Tài liệu tham khảo
2. Kerckhove N, Bornier N, Mulliez A, et al. Prevalence of Chronic Pain Among People with Dementia: A Nationwide Study Using French Administrative Data. The American journal of geriatric psychiatry: official journal of the American Association for Geriatric Psychiatry. Dec 2023;31(12):1149-1163.
3. Do KN, Le LTT, Dang SC, et al. An Assessment of Physical Activity and Risk Factors in People Living with Dementia: Findings from a Cross-Sectional Study in a Long-Term Care Facility in Vietnam. Geriatrics. 2024;9(3):57.
4. Vasiliki Orgeta, Martin Orrell FRCPsych, Barry Hounsome, et al. Self- and Carer-Rated Pain in People With Dementia: Influences of Pain in Carers. Journal of pain and symptom management. June 2015;49(6):1042-1049.
5. Helvik AS, Bergh S, Kabukcuoğlu K, et al. Prevalence and persistent prescription of analgesic drugs in persons admitted with dementia to a nursing home - A longitudinal study. PloS one. 2022;17(12):e0279909.
6. Boltz M, Resnick B, Kuzmik A, et al. Pain Incidence, Treatment, and Associated Symptoms in Hospitalized Persons with Dementia. Pain management nursing: official journal of the American Society of Pain Management Nurses. Apr 2021;22(2):158-163.
7. Bùi MT, Nguyễn TK, Văn CM. Tình hình sa sút trí tuệ và một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi trên địa bàn huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long năm 2023. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ. 10/31 2023;(65):165-170. doi:10.58490/ctump.2023i65. 1770
8. Atee M, Morris T, Macfarlane S, Cunningham C. Pain in Dementia: Prevalence and Association With Neuropsychiatric Behaviors. Journal of pain and symptommanagement.Jun2021;61(6):1215-12 26.
9. Wang H-K, Hung C-M, Lin S-H, et al. Increased risk of hip fractures in patients with dementia: a nationwide population-based study. BMC Neurology. 2014/09/12 2014;14(1):175. 2