Thanh bên bài viết
Số lượt xem pdf: 0
NỒNG ĐỘ MELATONIN VÀ CORTISOL TRÊN BỆNH NHÂN NGƯNG THỞ KHI NGỦ TRƯỚC ĐIỀU TRỊ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ (NTTNKN) là một rối loạn giấc ngủ phổ biến không chỉ ảnh hưởng đến hô hấp mà còn gây tác động toàn thân, trong đó có trục hạ đồi – tuyến nội tiết. Tình trạng này liên quan đến rối loạn bài tiết cortisol và melatonin, vốn liên quan mật thiết đến chu kỳ ngủ – thức, và có thể góp phần làm gia tăng tình trạng buồn ngủ ban ngày. Mục tiêu: Khảo sát nồng độ melatonin và cortisol nước bọt ở bệnh nhân NTTNKN trước điều trị và mối liên quan với các yếu tố lâm sàng, cận lâm sàng khác. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang, thực hiện trên các bệnh nhân được đo đa ký giấc ngủ tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM và được chẩn đoán ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ trong khoảng thời gian từ tháng 11/2022 đến tháng 8/2024. Nồng độ melatonin và cortisol được thu thập qua nước bọt. Kết quả: Nồng độ trung bình melatonin và cortisol nước bọt ở bệnh nhân ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ trước điều trị lần lượt là 80,80 ± 52,48 pg/mL và 7,58 ± 5,45 µg/dL. Nồng độ melatonin thấp hơn vào buổi sáng, trong khi cortisol cao hơn vào buổi sáng và giảm vào buổi chiều. Không có sự khác biệt có ý nghĩa về nồng độ melatonin và cortisol giữa các nhóm tuổi, giới, BMI, hay mức độ buồn ngủ. Melatonin có mối tương quan nghịch yếu với số tách trà (p<0,05) và SpO₂ thấp nhất (p<0,1). Kết luận: Nồng độ melatonin và cortisol trước điều trị thay đổi theo nhịp sinh học. Melatonin có mối tương quan nghịch yếu với số tách trà tiêu thụ và SpO₂ thấp nhất. Kết quả góp phần làm sáng tỏ đặc điểm nội tiết của bệnh nhân NTTNKN, từ đó gợi mở khả năng sử dụng melatonin như một dấu ấn sinh học hỗ trợ trong đánh giá dao động nhịp sinh học ở bệnh nhân NTTNKN.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Melatonin, cortisol, ngưng thở khi ngủ
Tài liệu tham khảo
2. Ruchała M, Bromińska B, Cyrańska-Chyrek E, Kuźnar-Kamińska B, Kostrzewska M, Batura-Gabryel H. Obstructive sleep apnea and hormones – a novel insight. Archives of Medical Science. 2017;4: 875-884. doi:10.5114/aoms. 2016.61499
3. Zirlik S, Hildner KM, Targosz A, et al. Melatonin and omentin: influence factors in the obstructive sleep apnoea syndrome? J Physiol Pharmacol. 2013;64(3):353-360.
4. Hernández C, Abreu J, Abreu P, Castro A, Jiménez A. Nocturnal melatonin plasma levels in patients with OSAS: the effect of CPAP. European Respiratory Journal. 2007;30(3):496-500. doi:10. 1183/09031936.00051906
5. Butler MP, Thosar SS, Smales C, et al. Effects of obstructive sleep apnea on endogenous circadian rhythms assessed during relaxed wakefulness; an exploratory analysis. Chronobiol Int. 2020;37(6): 856-866. doi:10.1080/ 07420528.2020.1740723
6. Gupta MA, Simpson FC. Obstructive sleep apnea and psychiatric disorders: a systematic review. J Clin Sleep Med. 2015;11(2):165-175. doi:10.5664/jcsm.4466
7. Karel P, Schilperoord M, Reichman LJA, Krabbe JG. The dark side of apnea: altered 24-hour melatonin secretion in obstructive sleep apnea (OSAS) is disease severity dependent. Sleep and Breathing. 2024;28(4):1751-1759. doi:10.1007/s11325-024-03066-5
8. Ghiciuc CM, Dima-Cozma LC, Bercea RM, et al. Imbalance in the diurnal salivary testosterone/cortisol ratio in men with severe obstructive sleep apnea: an observational study. Braz J Otorhinolaryngol. 2016;82(5):529-535. doi:10.1016/j.bjorl.2015.09.004
9. Demirhan Kayacik A, İlcioglu K. Effects of melatonin intake on depression and anxiety in postmenopausal women: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Arch Womens Ment Health. 2024;27(2):265-273. doi:10.1007/s00737-023-01395-0
10. Repova K, Baka T, Krajcirovicova K, et al. Melatonin as a Potential Approach to Anxiety Treatment. Int J Mol Sci. 2022;23(24). doi:10.3390/ijms232416187