ĐẶC ĐIỂM CẮT LỚP VI TÍNH VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ Ở BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO CÓ HẸP ĐỘNG MẠCH CẢNH ĐOẠN NGOÀI SỌ

Lương Quang Triết1, Hồ Xuân Tuấn2,
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
2 Trường Đại học Kỹ thuật Y – Dược Đà Nẵng

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Hẹp động mạch cảnh đoạn ngoài sọ là một yếu tố nguy cơ quan trọng, góp phần gây ra khoảng 10–20% các trường hợp nhồi máu não do xơ vữa mạch lớn. Trong bối cảnh cấp cứu, chụp cắt lớp vi tính sọ não giữ vai trò trung tâm trong việc đánh giá ban đầu. Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả đặc điểm cắt lớp vi tính và đánh giá mối liên quan với kết quả điều trị ở bệnh nhân nhồi máu não có hẹp động mạch cảnh đoạn ngoài sọ. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 46 bệnh nhân nhồi máu não có hẹp động mạch cảnh ngoài sọ nhập viện và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ từ 09/2022 đến 08/2023. Kết quả: Nghiên cứu trên 46 bệnh nhân nhồi máu não có hẹp động mạch đoạn ngoài sọ với tuổi trung bình là 64,72 ± 15,84. Kết quả chụp cắt lớp vi tính sọ não ghi nhận đa số bệnh nhân có nhiều ổ nhồi máu (84,8%) và không có ổ nhồi máu cũ (80,4%), vị trí nhồi máu chủ yếu ở nhiều vị trí trong não (91,3%), phân bố theo tuần hoàn vùng động mạch não giữa chiếm tỷ lệ cao nhất (37%). Kết cục xuất viện sau 1 tháng theo thang điểm RANKIN hiệu chỉnh thuận lợi và không thuận lợi bằng nhau. Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm có kết cục điều trị thuận lợi và không thuận lợi sau 1 tháng xuất viện về tuổi, giới, số lượng ổ nhồi máu mới hay cũ, vị trí nhồi máu và vùng động mạch tổn thương (p > 0,05); tuy nhiên, thang điểm NIHSS có mối liên quan chặt chẽ với tiên lượng, điểm càng nhẹ thì tỷ lệ hồi phục thuận lợi càng cao (p < 0,001). Kết luận: Bệnh nhân nhồi máu não có hẹp động mạch cảnh đoạn ngoài sọ thường có nhiều ổ nhồi máu mới phân bố rộng, chủ yếu tại tuần hoàn động mạch não giữa trên cắt lớp vi tính sọ não. Thang điểm NIHSS lúc nhập viện liên quan chặt chẽ với kết quả điều trị sau 1 tháng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Adams HP Jr, Davis PH, Leira EC, et al. Baseline NIH Stroke Scale score strongly predicts outcome after stroke: A report of the Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment (TOAST). Neurology. 1999;53(1): 126-131. doi:10.1212/ wnl.53.1.126.
2. Akl AZ, Shehata MSA, Saber AR et al. Prognostic significance of carotid artery stenosis in anterior circulation ischemic stroke patients. Egypt J Neurol Psychiatry Neurosurg 60, 121 (2024). https://doi.org/10.1186/ s41983-024-00895-9.
3. Nguyễn Thế Anh. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của nhồi máu não ở người cao tuổi có bệnh đái tháo đường, Luận án Tiến sĩ Y học. Viện Nghiên cứu khoa học Y dược lâm sàng 108. 2018.
4. Lê Thị Hòa Bình. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của thiếu máu não cục bộ ở người cao tuổi tại Bệnh viện Thống Nhất, Luận án Tiến sĩ Y học, Trường Đại học Y-Dược TP. Hồ Chí Minh. 2010.
5. Chalos V, van der Ende NAM, Lingsma HF, et al. National Institutes of Health Stroke Scale: An Alternative Primary Outcome Measure for Trials of Acute Treatment for Ischemic Stroke. Stroke. 2020;51(1): 282-290. doi:10.1161/STROKEAHA. 119.026791.
6. Trịnh Tiến Lực. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và hình ảnh học của bệnh nhân huyết khối tĩnh mạch não, Luận án Tiến sĩ Y học, Đại học Y Hà Nội. 2020.
7. Pai AR, Ramachandran P, Rai A, Sripadma PV. Clinical characteristics and imaging patterns of cerebral infarction with outcomes of carotid artery stenting in symptomatic carotid stenosis: An eight-year journey. J Neurosci Rural Pract. 2024;15:468-76. doi: 10.25259/JNRP_627_2023.
8. Pensato U, Demchuk AM, Menon BK, et al. Cerebral Infarct Growth: Pathophysiology, Pragmatic Assessment, and Clinical Implications. Stroke. 2025;56(1): 219-229. doi:10.1161/ STROKEAHA.124.049013.
9. Nguyễn Bá Thắng, Vũ Anh Nhị. Tiên đoán hồi phục chức năng trong nhồi máu động mạch não giữa: khảo sát tiền cứu 149 trường hợp. Y Học Thành Phố Hồ Chí Minh. 2007;11(1):314-319.
10. Lê Đức Thuận, Mai Duy Tôn, Đào Việt Phương và các cộng sự. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, kết quả điều trị người bệnh nhồi máu não cấp mức độ nhẹ”, Tạp chí Y học Việt Nam. 2022. 519(10). 152-159.