Thanh bên bài viết
Số lượt xem pdf: 56
SÀNG LỌC DI TRUYỀN TIỀN LÀM TỔ CHO MỘT CA BỆNH THIẾU MEN PYRUVATE KINASE
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Thiếu men pyruvate kinase (PKD) là một bệnh lý di truyền lặn do đột biến trên gen PKLR gây ra. Đột biến trên gen này là nguyên nhân phổ biến gây nên bệnh thiếu máu tán huyết không có hồng cầu hình cầu mãn tính. Những người mắc bệnh có chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng cũng như chịu gánh nặng về kinh tế. Xét nghiệm di truyền tiền làm tổ cho bệnh lý di truyền đơn gen (PGT-M) là một lựa chọn cho các gia đình có mang đột biến gen để lựa chọn các phôi không mang đột biến để chuyển nhằm sinh ra em bé khoẻ mạnh. Báo cáo ca lâm sàng: Một cặp vợ chồng có con gái được chẩn đoán bị bệnh tán huyết không có hồng cầu hình cầu mong muốn thực hiện PGT-M. Các kỹ thuật MLPA, giải trình tự Sanger, NGS, phân tích halotype được sử dụng để xác định đột biến di truyền trong gia đình cũng như xác định các phôi không mang đột biến. Kết quả: Phát hiện hai đột biến c.941T>C (p.Ile314Thr) và mất đoạn từ exon 3 đến exon 9 trên gen PKLR ở gia đình này có liên quan đến thiếu men pyruvate kinase. Trong số 4 phôi được sinh thiết cho xét nghiệm sàng lọc di truyền trước chuyển phôi, chỉ có 2 phôi không phát hiện bất thường lệch bội nhiễm sắc thể được tiếp tục thực hiện PGT-M. Kết quả 1 phôi mang dị hợp tử kép, 1 phôi không phát hiện cả 2 đột biến trên gen PKLR và được chuyển vào tử cung người mẹ. Kết luận: Phát hiện chính xác đột biến gây bệnh có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện, tư vấn trước và sau PGT-M. Kết hợp phân tích trực tiếp với phân tích di truyền liên kết nhằm tăng đột tin cậy của kết quả PGT-M. Xây dựng thành công quy trình thực hiện PGT-M cho đột biến trên gen PKLR giúp gia đình bệnh nhân có cơ hội con không mang bệnh di truyền.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
PGT-M, thiếu men pyruvate kinase, PKLR
Tài liệu tham khảo
2. Genetic Testing Information. PKLR pyruvate kinase L/R [Homo sapiens (human)]. Retrieved May 03, 2025 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ gene/5313/
3. Grace RF, Layton DM, Barcellini W. How we manage patients with pyruvate kinase deficiency. Br J Haematol. 2019;184(5):721-734
4. Wang X, Gardner K, Tegegn M B, et al. Genetic variants of PKLR are associated with acute pain in sickle cell disease. Blood Adv. 2022; 6(11): 3535-3540
5. Rakmanotham A, Sosothikul D, Techavichit P, Lauhasurayotin S, Chiengthong K, Poparn H. Pyruvate Kinase Deficiency presented with Severe Anemia and Jaundice. J Hematol Transfus Med Vol. 2021; 4(31):369-376
6. Wei DC, Chan LC, Li A. Homozygous pyruvate kinase deficiency in Hong Kong ethnic minorities. J Paediatr Child Health. 1992; 28:334–336.
7. Liu PP, Ding HQ, Huang SZ , Yang SY , Liu T. Severe congenital hemolytic anemia caused by a novel compound heterozygous PKLR gene mutation in a Chinese boy. Chin Med J (Engl). 2019;132(1):92–95.
8. So CC, Tang M, Li CH, Ha SY, Pissard S, Chan LC. First reported case of prenatal diagnosis for pyruvate kinase deficiency in a Chinese family. Hematology. 2011;16(6):377-9
9. Costa C, Albuisson J, Le TH, Max-Audit I, Dinh KT, Tosi M, et al. Severe hemolytic anemia in a Vietnamese family, associated with novel mutations in the gene encoding for pyruvate kinase. Haematologica. 2005; 90(1):25–30.
10. ESHRE PGT-M Working Group; Carvalho F , Moutou C , Dimitriadou E , Dreesen J , Giménez C , Goossens V , Kakourou G, Vermeulen N , Zuccarello D, Rycke MD. ESHRE PGT Consortium good practice recommendations for the detection of monogenic disorders. Hum Reprod Open. 2020;(3): hoaa018.