ĐÁNH GIÁ DIỄN BIẾN RỐI LOẠN NUỐT SAU PHẪU THUẬT Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ KHOANG MIỆNG VÀ HỌNG MIỆNG

Nguyễn Thị Hồng Loan1, Võ Tấn Đức1,2, Lý Xuân Quang1,2,
1 Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
2 Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Phẫu thuật ung thư khoang miệng và họng miệng thường gây ra rối loạn nuốt, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Việc đánh giá rối loạn nuốt sau phẫu thuật là cần thiết trong việc tư vấn bệnh nhân trước phẫu thuật và có kế hoạch can thiệp hiệu quả. Mục tiêu: Nghiên cứu này nhằm (1) đánh giá thời gian từ lúc phẫu thuật đến lúc bệnh nhân ăn uống hoàn toàn qua đường miệng (TFOI), và (2) đánh giá diễn biến của rối loạn nuốt bằng điểm EAT-10 ở thời điểm 1 tháng và 12 tháng sau phẫu thuật, phân tích theo giai đoạn u, vị trí khối u và điều trị bổ sung sau phẫu thuật. Phương pháp: Nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu được thực hiện trên 57 bệnh nhân ung thư khoang miệng và ung thư họng miệng sau phẫu thuật. Dữ liệu về TFOI và điểm EAT-10 được thu thập tại 1 tháng và 12 tháng. Các phân tích thống kê bao gồm kiểm định Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H, Wilcoxon Signed-Rank và Repeated Measures ANOVA. Kết quả: TFOI trung vị dài hơn đáng kể theo giai đoạn khối u, và ở bệnh nhân có nạo hạch cổ hai bên. Điểm EAT-10 trung bình cải thiện đáng kể từ 1 tháng đến 12 tháng sau phẫu thuật. Bệnh nhân ở giai đoạn u tiến triển có mức độ rối loạn nuốt nặng hơn. Quan trọng nhất, mô hình thay đổi điểm EAT-10 theo thời gian khác nhau đáng kể giữa các nhóm điều trị bổ sung; nhóm không điều trị bổ sung có sự phục hồi tốt nhất, trong khi nhóm xạ trị bổ sung cho thấy tình trạng khó nuốt dai dẳng và ít cải thiện. Kết luận: Giai đoạn khối u và điều trị bổ sung sau phẫu thuật là những yếu tố tiên lượng quan trọng đối với rối loạn nuốt sau phẫu thuật ở bệnh nhân ung thư khoang miệng và họng miệng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Fang CY, Heckman CJ. Informational and support needs of patients with head and neck cancer: current status and emerging issues. J Cancers of the head. 2016;1(1):15.
2. Belafsky PC, Mouadeb DA, Rees CJ, Pryor JC, Postma GN, Allen J, et al. Validity and reliability of the Eating Assessment Tool (EAT-10). 2008;117(12):919-24.
3. Nguyễn Lê Vũ Hoàng. Huấn luyện chức năng nuốt của bệnh nhân sau phẫu thuật cắt ung thư lưỡi – sàn miệng tại Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí Minh từ năm 2020 đến năm 2021 [Luận văn Thạc Sĩ Y Học]. TP.HCM: Đại Học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh 2021.
4. Douglas C, Hewitt L, Yabe TE, Mitchell J, Ashford B. Quality of life impacts following surgery for advanced head and neck cancer. World Journal of Oncology. 2023;14(2):150.
5. Mihaylova Z. Dysphagia in Patients with Neck Dissections. International Journal of Scientific Research and Management 2019;7(8):224-36.
6. Patterson JM, McColl E, Carding PN, Hildreth AJ, Kelly C, Wilson JA, et al. Swallowing in the first year after chemoradiotherapy for head and neck cancer: clinician‐and patient‐reported outcomes. Head neck 2014;36(3):352-8.
7. Kreeft AM, Molen Lvd, Hilgers FJ, Balm AJ. Speech and swallowing after surgical treatment of advanced oral and oropharyngeal carcinoma: a systematic review of the literature. European Archives of Oto-Rhino-Laryngology. 2009; 266 (11):1687-98.
8. Bofill-Soler N, Guillen-Sola A, Marco E, Nieto-Cadalso S, Barrera MC, Pera-Cegarra O, et al. Is EAT-10 useful to assess swallowing during the chemo-radiotherapy phase in patients with head and neck cancer? A pilot study. Annals of Otology, Rhinology Laryngology 2021; 130(7):689-98.