VAI TRÒ CỦA LACTATE MÁU VÀ ĐỘ THANH THẢI LACTATE TRONG TIÊN LƯỢNG KẾT CỤC LÂM SÀNG XẤU SAU PHẪU THUẬT TIM CÓ TUẦN HOÀN NGOÀI CƠ THỂ Ở TRẺ EM

Hoàng Anh Khôi1,, Nguyễn Thị Ngọc1
1 Viện Tim TP Hồ Chí Minh

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá vai trò của lactate máu và độ thanh thải lactate trong 24 giờ đầu sau phẫu thuật tim có tuần hoàn ngoài cơ thể ở trẻ em nhằm tiên lượng các kết cục lâm sàng xấu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu, gồm 98 bệnh nhi từ sơ sinh đến 2 tuổi được phẫu thuật tim tại Viện Tim TP.HCM năm 2021. Lactate máu được đo tại các thời điểm: T1 (vào ICU), T6, T12, T18, T24. Độ thanh thải lactate được tính theo: (T1–Tx)/T1 × 100%. Các kết cục chính gồm tử vong, ngừng tim, ECMO, co giật, thẩm phân phúc mạc. Kết cục phụ gồm thở máy kéo dài và nằm hồi sức kéo dài. Kết quả: Tổng cộng 98 bệnh nhi đủ tiêu chuẩn nhận vào đã được đưa vào nghiên cứu. Có 19 trẻ (19,4%) có kết cục xấu, trong đó 3 tử vong. Nồng độ lactate máu cao tại tất cả thời điểm từ T1 đến T24 liên quan có ý nghĩa với kết cục xấu (p<0,001). Lactate clearance >10% tại T18 liên quan đến giảm nguy cơ kết cục xấu (p=0,028). Lactate clearance ≥10% tại T6 và T12 giúp giảm tỉ lệ thở máy kéo dài và nằm hồi sức kéo dài. Kết luận: Nồng độ lactate máu và độ thanh thải lactate là các chỉ dấu có giá trị tiên lượng sau mổ tim ở trẻ nhỏ, đặc biệt nếu được theo dõi liên tiếp trong 24 giờ đầu.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Levy B. Lactate and shock state: the metabolic view. Curr Opin Crit Care. 2006;12(4): 315-21.
2. Nguyen HB, Rivers EP, Knoblich BP, Jacobsen G, Muzzin A, Ressler JA, et al. Early lactate clearance is associated with improved outcomes in severe sepsis and septic shock. Crit Care Med. 2004;32(8):1637-42.
3. Meregalli A, Oliveira RP, Friedman G. Occult hypoperfusion is associated with increased mortality in hemodynamically stable, high-risk, surgical patients. Crit Care. 2004;8(2):R60-5.
4. Odom SR, Howell MD, Silva GS, Nielsen VM, Gupta A, Shapiro NI, et al. Lactate clearance as a predictor of mortality in trauma patients. J Trauma Acute Care Surg. 2013;74(4):999-1004.
5. Marty P, Roquilly A, Vallée F, Luzi A, Ferré F, Fourcade O, et al. Lactate clearance for death prediction in severe sepsis or septic shock patients during the first 24 hours in Intensive Care Unit: an observational study. Ann Intensive Care. 2013;3(1):3.
6. Ladha S, Kapoor PM, Singh SP, Kiran U, Chowdhury UK. The role of blood lactate clearance as a predictor of mortality in children undergoing surgery for tetralogy of Fallot. Ann Card Anaesth. 2016;19(2):217-24.
7. Schumacher KR, Reichel RA, Vlasic JR, Yu S, Donohue J, Gajarski RJ, et al. Rate of increase in serum lactate level risk-stratifies infants after surgery for congenital heart disease. The Journal of thoracic and cardiovascular surgery. 2014;148(2):589-95.