METFORMIN VÀ THIẾU VITAMIN B12

Tóm tắt

Đái tháo đường là bệnh đang có xu hướng tăng nhanh ở thế kỷ XXI, gây nhiều biến chứng ảnh hưởng sức khoẻ bệnh nhân, tạo gánh nặng cho hệ thống y tế và nền kinh tế của nhiều quốc gia. Theo hướng dẫn của Hội nghiên cứu đái tháo đường Châu Âu (EASD), Hội đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) và Bộ Y tế, metformin là thuốc đầu tay trong kiểm soát glucose máu, có lợi ích trong việc giảm nguy cơ biến chứng mạch máu nhỏ, bệnh tim mạch và tử vong. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu gần đây ghi nhận mối liên quan giữa sử dụng metformin trong thời gian dài và thiếu vitamin B₁₂. Cơ chế bệnh sinh thiếu vitamin B₁₂ do metformin vẫn chưa rõ, chủ yếu do thay đổi quá trình hấp thu và chuyển hoá vitamin B₁₂. Thiếu vitamin B₁₂ có thể gây ra bệnh lý huyết học và thần kinh, tích tụ homocysteine làm tăng homocysteine ​​máu. Chẩn đoán thiếu vitamin B₁₂ bị hạn chế do các dấu ấn sinh học có độ đặc hiệu thấp và chưa có sự đồng thuận về định nghĩa thiếu vitamin B₁₂. Chẩn đoán thiếu vitamin B₁₂ thực sự ở mô nên kết hợp ít nhất một dấu ấn sinh học vitamin B₁₂ trong tuần hoàn (như nồng độ vitamin B₁₂ huyết thanh hoặc holotranscobalamin) và một dấu ấn sinh học vitamin B₁₂ chức năng (như acid methylmalonic hoặc homocysteine). Hiện nay, chưa có hướng dẫn cụ thể về sàng lọc thiếu vitamin B₁₂ trên bệnh nhân được điều trị với metformin. Theo hướng dẫn của Hiệp hội Huyết học Anh, chưa có khuyến cáo điều trị dự phòng thiếu vitamin B₁₂ do metformin. Bệnh nhân sử dụng metformin có tình trạng thiếu vitamin B₁₂ nên được bổ sung vitamin B₁₂ kịp thời.