KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM VI TRÙNG HỌC TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN NHIỄM TRÙNG CHÂN NHẬP BỆNH VIỆN CHỢ RẪY

Phan Hữu Hên1, Lê Thị Thu Thảo1, Phạm Huy Hoàng2, Vũ Anh Duy2,
1 Bệnh viện Chợ Rẫy
2 Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm vi trùng học và tình hình kháng kháng sinh ở bệnh nhân đái tháo đường nhập viện vì nhiễm trùng chân tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang trên 65 bệnh nhân nhiễm trùng chân đái tháo đường từ tháng 9–12/2024. Mẫu dịch vết thương lấy theo kỹ thuật Levine. Sau đó, mẫu được cấy trên MacConkey agar và thạch máu cừu. Vi khuẩn được định danh bằng VITEK-2 Compact hoặc VITEK-MS (MALDI-TOF MS). Kháng sinh đồ được xác định bằng VITEK-2 Compact và phiên giải theo CLSI 2023. Kết quả: Nghiên cứu thực hiện trên 65 mẫu cấy dương tính từ 65 sang thương loét bàn chân, tổng cộng phân lập được 80 chủng vi khuẩn, trong đó 52 trường hợp nhiễm đơn khuẩn (80%) và 13 trường hợp nhiễm đa khuẩn (20%). Trong các mẫu đơn khuẩn, Gram âm chiếm ưu thế (55,8%) với Escherichia coli (17,3%) phổ biến nhất, tiếp theo là Acinetobacter baumannii, Klebsiella spp. và Proteus mirabilis (đều 7,7%). Gram dương chiếm 44,2%, trong đó Staphylococcus aureus chiếm tỷ lệ cao nhất (34,6%). Theo phân độ IWGDF/IDSA, S. aureus chiếm ưu thế ở độ 2 và vẫn duy trì tỷ lệ đáng kể ở độ 3–4, trong khi các vi khuẩn Gram âm, đặc biệt E. coli và A. baumannii, xuất hiện nhiều hơn ở các mức độ nặng. Về kháng sinh, S. aureus còn nhạy cao với vancomycin, teicoplanin, linezolid, TMP/SMX và fusidic acid (≥80%) nhưng kháng phần lớn penicillin và quinolone. Nhóm Gram âm thể hiện tình trạng đa kháng rõ rệt, song carbapenem và tigecycline vẫn duy trì hiệu quả tốt nhất. Kết luận: Nhiễm trùng chân đái tháo đường tại Bệnh viện Chợ Rẫy chủ yếu do S. aureus và E. coli. Tỷ lệ nghi ngờ MRSA cao và hiện tượng đa kháng ở Gram âm (đặc biệt Klebsiella spp., Pseudomonas spp., A. baumannii) đặt ra thách thức lớn cho điều trị.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Neves J. M., Duarte B., Pinto M., Formiga A., Neves J. Diabetic Foot Infection: Causative Pathogens and Empiric Antibiotherapy Considerations-The Experience of a Tertiary Center. Int J Low Extrem Wounds. Jun 2019;18(2): 122-128. doi:10.1177/ 1534734619839815
2. Diagnosis and Classification of Diabetes: Standards of Care in Diabetes-2024. Diabetes Care. Jan 1 2024;47(Suppl 1):S20-s42. doi:10.2337/dc24-S002
3. Senneville É, Albalawi Z., van Asten S. A., et al. IWGDF/IDSA guidelines on the diagnosis and treatment of diabetes-related foot infections (IWGDF/IDSA 2023). Diabetes Metab Res Rev. Mar 2024;40(3):e3687. doi:10.1002/dmrr.3687
4. Lâm Văn Hoàng Phan Hữu Hên, Nguyễn Tri Thức. Khảo sát tình hình sử dụng và đề kháng kháng sinh trong điều trị nhiễm trùng trên bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại khoa nội tiết Bệnh viện Chợ Rẫy. Tạp chí Y học Việt Nam. 2023;
5. Ullah I., Ali S. S., Ahmed I., et al. Bacteriological Profile And Antibiotic Susceptibility Patterns In Diabetic Foot Infections, At Lady Reading Hospital, Peshawar. J Ayub Med Coll Abbottabad. Jul-Sep 2020;32(3):382-388.
6. Lê Tuyết Hoa Nguyễn Cao Trí Hiệp, Đỗ Linh Chi. Phổ vi khuẩn gây nhiễm trùng bàn chân đái tháo đường và tính đề kháng kháng sinh. Pham Ngoc Thach J Med Pharm. 2023;doi:doi: 10.59715/pntjmp.2.1.11
7. Baral P., Afnan N., Ahmad Zahra M., et al. Bacteriological analysis and antibiotic resistance in patients with diabetic foot ulcers in Dhaka. PLoS One. 2024;19(5):e0301767. doi:10.1371/journal. pone.0301767
8. Atlaw A., Kebede H. B., Abdela A. A., Woldeamanuel Y. Bacterial isolates from diabetic foot ulcers and their antimicrobial resistance profile from selected hospitals in Addis Ababa, Ethiopia. Front Endocrinol (Lausanne). 2022;13:987487. doi:10.3389/fendo.2022.987487