BƯỚC ĐẦU XÁC ĐỊNH CÁC ĐA HÌNH ĐƠN TRÊN CÁC BỆNH NHÂN TĂNG CHOLESTEROL MÁU CÓ TÍNH CHẤT GIA ĐÌNH

Thị Ngọc Dung Đặng 1,, Đức Anh Vũ 1, Thị Yến Hoàng 2
1 Đại học Y Hà Nội
2 Bệnh viện Tim Hà Nội

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Bệnh tăng cholesterol có tính chất gia đình (Familial Hypercholesterolemia - FH) là một bệnh di truyền trội nhiễm sắc thể thường đặc trưng bởi nồng độ LDL-cholesterol (LDL-C) trong máu tăng cao bất thường. Đột biến gây bệnhxảy ra chủ yếu trên các gen: LDLR, apoB, PCSK9, LDLRAP1, 80% trong đó được phát hiện đột biến gen LDLR. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chứng minh các đa hình đơn là một trong các yếu tố đồng thời góp phần làm tăng lipid máu trên các bệnh nhân FH, cũng là một trong các yếu tố hay bị bỏ sót. Nghiên cứu thực hiện trên 26 bệnh nhi được chẩn đoán FH phát hiện SNP rs1003723 với tỷ lệ 7/26 (26,92%); SNP rs5925 xuất hiện 11/26 bệnh nhi (42,31%). 6/26 bệnh nhi (23,08%) có xuất hiện SNP rs1003723 và/hoặc SNP rs5925 dị hợp tử mà chưa tìm thấy các bằng đột biến gây bệnh. Còn lại 13/26 bệnh nhi FH (50%) chưa phát hiện cả đột biến và đa hình đơn trên một số exon trọng điểm gen LDLR. Trong nhóm chưa phát hiện đột biến, các BN có mang các SNP có chỉ số TC cao hơn nhóm BN không mang SNP có ý nghĩa thống kê (p=0.005). Xác định các đa hình đơn trên các bệnh nhân và gia đình bệnh nhân FH là bước đầu có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là một trong những bằng chứng giúp các bác sỹ lâm sàng can thiệp điều trị sớm, theo dõi và dự phòng tránh các biến chứng nguy cơ về tim mạch xảy ra.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Henderson R., O'Kane M., McGilligan V., et al. The genetics and screening of familial hypercholesterolaemia. J Biomed Sci. Apr 16 2016;23:39.
2. DeMott K., Nherera L., Shaw EJ., et al. Clinical Guidelines and Evidence Review for Familial hypercholesterolaemia: the identification and management of adults and children with familial hypercholesterolaemia. London: National Collaborating Centre for Primary Care and Royal College of General Practitioners.
3. Futema M, Bourbon M, Williams M, et al. Clinical utility of the polygenic LDL-C SNP score in familial hypercholesterolemia. Atherosclerosis. Oct 2018;277:457-463.
4. Talmud P.J, Shah S, Whittall R, et al. Use of low-density lipoprotein cholesterol gene score to distinguish patients with polygenic and monogenic familial hypercholesterolaemia: a case-control study. Lancet. 2013;381(9874):1293-1301.
5. Hoàng Thị Yến., Vũ Đức Anh., Đặng Thị Ngọc Dung., et al. Xác định đột biến trên một số exon trọng điểm gen LDLR ở bệnh nhân tăng cholesterol máu có tính chất gia đình Tạp chí Y học Việt Nam. 2019;01(484):35-39.
6. Webb J.C, Patel D.D, Shoulders C.C, et al. Genetic variation at a splicing branch point in intron 9 of the low density lipoprotein (LDL)-receptor gene: a rare mutation that disrupts mRNA splicing in a patient with familial hypercholesterolaemia and a common polymorphism. Human molecular genetics. Sep 1996;5(9):1325-1331.
7. Andreotti G, Menashe I, Chen J, et al. Genetic determinants of serum lipid levels in Chinese subjects: a population-based study in Shanghai. China. Eur J Epidemiol. 2009;24 ((12):763-774.
8. Ríos-González B.E, Ibarra-Cortés B, Ramírez-López G, et al. Association of polymorphisms of genes involved in lipid metabolism with blood pressure and lipid values in mexican hypertensive individuals. Dis Markers. 2014;2014:150358.