ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ TÌNH TRẠNG NHIỄM MỠ Ở BỆNH GAN NHIỄM MỠ LIÊN QUAN ĐẾN RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA

Hà Vũ1,, Trần Thị Khánh Tường1, Hồ Thượng Dũng2
1 Trường Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
2 Bệnh viện Thống Nhất

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng về độ nhiễm mỡ ở bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 193 bệnh nhân gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa khám và điều trị tại bệnh viện Thống Nhất. Kết quả: Nam giới chiếm đa số (60,1%), với tuổi trung bình 69,5 ± 9,3 và BMI trung bình 25,3 ± 2,8 kg/m²; có tới 83,9% bệnh nhân thừa cân hoặc béo phì. Tỷ lệ béo trung tâm rất cao (89,1%), 40% bệnh nhân mắc đái tháo đường (ĐTĐ). Nồng độ triglyceride trung bình tăng dần theo mức độ rối loạn chuyển hóa, lần lượt là 2,06 mmol/L (nhóm không ĐTĐ, BMI < 23), 2,18 mmol/L (không ĐTĐ, BMI ≥ 23), và 2,69 mmol/L (có ĐTĐ) với p = 0,042. Ngược lại, HDL-c, LDL-c và men gan (ALT, AST, GGT) không ghi nhận sự khác biệt có ý nghĩa. Tỷ lệ gan nhiễm mỡ trên siêu âm cao nhất ở nhóm ĐTĐ (96%), tuy nhiên sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê. Chỉ số FLI (Fatty Liver Index) ≥ 60 tăng dần từ 0% lên đến 51% tương ứng với mức độ rối loạn chuyển hóa. Kết luận: MAFLD ở người Việt lớn tuổi có tỷ lệ béo trung tâm và đái tháo đường cao, ngay cả khi BMI không quá cao. Chỉ số FLI cho thấy giá trị trong phân tầng nguy cơ theo mức độ rối loạn chuyển hóa, nhận diện và quản lý MAFLD trong thực hành lâm sàng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Guo Z, Wu D, Mao R, Yao Z, Wu Q, Lv W. Global burden of MAFLD, MAFLD related cirrhosis and MASH related liver cancer from 1990 to 2021. Scientific Reports. 2025;15(1):7083. https://doi. org/10.1038/s41598-025-91312-5
2. Chan KE, Koh TJL, Tang ASP, Quek J, Yong JN, Tay P, et al. Global Prevalence and Clinical Characteristics of Metabolic-associated Fatty Liver Disease: A Meta-Analysis and Systematic Review of 10 739 607 Individuals. J Clin Endocrinol Metab. 2022;107(9): 2691-700. doi: 10.1210/ clinem/dgac321.
3. Eslam M, Newsome PN, Sarin SK, Anstee QM, Targher G, Romero-Gomez M, et al. A new definition for metabolic dysfunction-associated fatty liver disease: An international expert consensus statement. J Hepatol. 2020; 73(1): 202-9. doi: 10.1016/j.jhep.2020. 03.039
4. Kim D, Konyn P, Sandhu KK, Dennis BB, Cheung AC, Ahmed A. Metabolic dysfunction-associated fatty liver disease is associated with increased all-cause mortality in the United States. J Hepatol. 2021;75(6): 1284-91. doi: 10.1016/ j.jhep.2021.07.035
5. Qu Y, Song YY, Chen CW, Fu QC, Shi JP, Xu Y, et al. Diagnostic Performance of FibroTouch Ultrasound Attenuation Parameter and Liver Stiffness Measurement in Assessing Hepatic Steatosis and Fibrosis in Patients With Nonalcoholic Fatty Liver Disease. Clin Transl Gastroenterol. 2021;12(4): e00323. doi: 10.14309/ ctg.0000000000000323
6. Bedogni G, Bellentani S, Miglioli L, Masutti F, Passalacqua M, Castiglione A, et al. The Fatty Liver Index: a simple and accurate predictor of hepatic steatosis in the general population. BMC Gastroenterol. 2006;6:33. doi: 10.1186/ 1471-230X-6-33
7. Liu J, Duan S, Wang C, Wang Y, Peng H, Niu Z, et al. Optimum non-invasive predictive indicators for metabolic dysfunction-associated fatty liver disease and its subgroups in the Chinese population: A retrospective case-control study. Front Endocrinol (Lausanne). 2022;13: 1035418. doi: 10.3389/fendo.2022.1035418
8. Trần TKT, Đào TD, Đào ĐT, Âu NH. Metabolic dysfunction-associated fatty liver disease in overweight and obese Vietnamese. Vietnam Med J. 2025;550(1): 108–116. https://doi.org/10. 51298/vmj.v550i1.13885