RỐI LOẠN NHẬN THỨC VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 SAU NHỒI MÁU NÃO
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm mô tả một số đặc điểm rối loạn nhận thức ở bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) typ 2 sau nhồi máu não (NMN) và phân tích các yếu tố liên quan đến mức độ rối loạn nhận thức. Phương pháp: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 56 bệnh nhân đái tháo đường typ 2 có suy giảm nhận thức (SGNT) theo tiêu chuẩn DSM-5, tuổi ≥50 tuổi, tiền sử nhồi máu não ≥3 tháng điều trị nội trú và ngoại trú tại bệnh viện Lão khoa trung ương và trung tâm hần kinh bệnh viện Bạch Mai từ tháng 11/2024 đến tháng 6/2025. Đánh giá chức năng nhận thức bằng thang điểm MMSE và các trắc nghiệm thần kinh tâm lý. Phân tích số liệu bằng phần mềm SPSS 20.0. Kết quả: Trong 56 bệnh nhân có rối loạn nhận thức thì 78,6% suy giảm nhận thức nhẹ và 21,4% sa sút trí tuệ (SSTT). Trí nhớ là lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất (92,9%), tiếp đến là chức năng điều hành (64,3%) và thị giác-không gian (48,2%). Có đến 71,4% bệnh nhân bị ảnh hưởng từ hai chức năng trở lên. Các yếu tố liên quan có ý nghĩa thống kê với mức độ rối loạn nhận thức bao gồm: tuổi ≥70, trình độ học vấn thấp, lao động chân tay, thời gian mắc bệnh đái tháo đường ≥2 năm, HbA1c >8% và tuân thủ điều trị kém với p < 0.05. Kết luận: Trong nhóm đối tượng nghiên cứu có 78,6% là SGNT nhẹ, 21,4% SSTT, với các lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất gồm trí nhớ, chức năng điều hành và thị giác-không gian. Việc kiểm soát tốt đường huyết, nâng cao tuân thủ điều trị có vai trò quan trọng trong việc làm chậm quá trình tiến triển đến sa sút trí tuệ.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Rối loạn nhận thức, đái tháo đường typ 2, nhồi máu não, MMSE, sa sút trí tuệ.
Tài liệu tham khảo
2. Ma ZY, Wu YY, Cui HYL, Yao GY, Bian H. Factors Influencing Post-Stroke Cognitive Impairment in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. CIA. 2022;Volume 17:653-664. doi:10. 2147/cia.s355242
3. Utomo NP, Pinzon RT. Risk factors of cognitive impairment post-ischemic stroke. Egypt J Neurol Psychiatry Neurosurg. 2023;59(1):55. doi:10. 1186/s41983-023-00654-2
4. Guo X, Phan C, Batarseh S, Wei M, Dye J. Risk factors and predictive markers of post-stroke cognitive decline–A mini review. Frontiers in Aging Neuroscience. 2024;16:1359792.
5. Li X, Li Y, Zhao S, Chen X, Wang L, Zhang X. Early cognitive dysfunction after stroke and related risk factors in the high-altitude and multi-ethnic region of Qinghai, China: a multi-center cross-sectional study. Clinical Neurology and Neurosurgery. 2023;225:107607.
6. Narasimhalu K, Lee J, Leong YL, et al. Inflammatory Markers and Their Association with Post Stroke Cognitive Decline. International Journal of Stroke. 2015;10(4):513-518. doi:10. 1111/ijs.12001
7. Albai O, Frandes M, Timar R, Roman D, Timar B. Risk factors for developing dementia in type 2 diabetes mellitus patients with mild cognitive impairment. NDT. 2019;Volume 15:167-175. doi:10.2147/ndt.s189905
8. Soraya IA, Sauriasari R, Prawirohardjo P, Risni HW. The effect of cognitive decline on the medication adherence in patients with type II diabetes mellitus. Pharmacy Education. 2024;24(2):163-171.