GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA TỶ LỆ CHÊNH LỆCH NỒNG ĐỘ CO2 TĨNH MẠCH TRUNG TÂM VÀ ĐỘNG MẠCH/CHÊNH LỆCH NỒNG ĐỘ O2 ĐỘNG MẠCH VÀ TĨNH MẠCH TRUNG TÂM Ở BỆNH NHI SỐC NHIỄM KHUẨN

Đậu Việt Hùng1,, Nguyễn Hoàng Sơn2
1 Bệnh viện Nhi Trung ương
2 Bệnh viện Nhi Thanh Hóa

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Sốc nhiễm khuẩn là tình trạng mất cân bằng giữa cung cấp và tiêu thụ oxy, dẫn đến thiếu oxy tổ chức, suy đa cơ quan và tỷ lệ tử vong cao. Phát hiện sớm tình trạng thiếu oxy mô là yếu tố quan trọng trong điều trị sốc. Mục tiêu của nghiên cứu đánh giá tỷ lệ chênh lệch CO₂ tĩnh mạch trung tâm và động mạch (Cv-aCO₂) trên chênh lệch O₂ động mạch và tĩnh mạch trung tâm (Da-vO₂) đối với kết quả điều trị bệnh nhi sốc nhiễm khuẩn. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả, tiến cứu. Tất cả trẻ được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn được lấy vào nghiên cứu. Các chỉ số Cv-aCO2 và Da-vO2 được thu thập và tính toán dựa trên khí máu tĩnh mạch trung tâm và máu động mạch bởi máy GEM 3500 tại các thời điểm T0 (bắt đầu điều trị sốc), T6 (sau 6 giờ điều trị sốc), T12 (sau 12 giờ điều trị sốc), T24 (sau 24 giờ điều trị sốc). Kết quả điều trị được đánh giá dựa vào thời gian thở máy (ngày), thời gian nằm khoa Điều trị tích cực (ngày), sống và tử vong. Kết quả nghiên cứu: Trong 81 bệnh nhân lấy vào nghiên cứu, có 64/81 bênh nhân sống (79%), thời gian thở máy 9,1 ngày (0 – 28), thời gian điều trị tại khoa Điều trị tích cực nội 12,3 ngày (1 – 28), điểm phân tách của tỷ lệ Cv-aCO₂/Da-vO₂ =1 tại thời điểm bắt đầu điều trị cho phép phân tách giữa 2 nhóm sống và tử vong với ROC 0,604 (95% CI: 0,45 – 0,76), độ nhạy 76,6%, độ đặc hiệu 88%. Tỷ lệ này liên quan với tiên lượng thời gian thở máy và điều trị tại khoa Điều trị tích cực. Kết luận: Tỷ lệ Cv-aCO₂/Da-vO₂ là một chỉ số tiềm năng trong đánh giá thời gian thở máy, thời gian điều trị và tiên lượng tử vong ở bệnh nhi sốc nhiễm khuẩn.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Weiss SL, Peters MJ, Alhazzani W, et al. Surviving sepsis campaign international guidelines for the management of septic shock and sepsis-associated organ dysfunction in children. Intensive Care Med. 2020 Feb;46(Suppl 1):10-67. doi: 10.1007/s00134-019-05878-6.
2. Ospina-Tascón GA, Umaña M, Bermúdez W, et al. Combination of arterial lactate levels and venous-arterial CO2 to arterial-venous O2 content difference ratio as markers of resuscitation in patients with septic shock. Intensive Care Med. 2015; 41(5): 796-805. doi:10.1007/s00134-015-3720-6
3. Ospina-Tascón GA, Madriñán HJ. Combination of O2 and CO2-derived variables to detect tissue hypoxia in the critically ill patient. J Thorac Dis. 2019;11 (Suppl 11):S1544-S1550. doi:10.21037/ jtd.2019.03.52.
4. Zang H, Shen X, Wang S, He Z, Cheng H. Evaluation and prognostic value of Cv-aCO2/Da-vO2 in patients with septic shock receiving fluid resuscitation Cv-aCO2/Ca-vO2. Exp Ther Med. 2019;18(5): 3631-3635. doi:10.3892/etm. 2019.7956
5. He H, Liu D, Long Y, et al. High central venous-to-arterial CO2 difference/arterial-central venous O2 difference ratio is associated with poor lactate clearance in septic patients after resuscitation. J Crit Care. 2016;31(1):76-81. doi:10.1016/j.jcrc. 2015.10.017.
6. He H, Long Y, Liu D, et al. The Prognostic Value of Central Venous-to-Arterial CO2 Difference/Arterial-Central Venous O2 Difference Ratio in Septic Shock Patients with Central Venous O2 Saturation ≥80%: SHOCK. 2017;48(5):551-557. doi:10.1097/SHK.0000000000000893.
7. Mesquida J, Saludes P, Gruartmoner G, et al. Central venous-to-arterial carbon dioxide difference combined with arterial-to-venous oxygen content difference is associated with lactate evolution in the hemodynamic resuscitation process in early septic shock. Crit Care Lond Engl. 2015;19:126. doi:10.1186/ s13054-015-0858-0
8. Wang X, Gao X, Cao W, et al. Prognostic value of arterial lactate combined with central venous-to-arterial carbon dioxide difference to arterial-to-central venous oxygen content difference ratio in septic shock patients. Zhonghua Wei Zhong Bing Ji Jiu Yi Xue. 2020 Jan;32(1):39-43. doi: 10.3760/cma.j.cn121430-20191226-00007.