PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SỬ DỤNG THUỐC Ở NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2 ĐIỀU TRỊ NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT GIAI ĐOẠN 2016-2023
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh mạn tính tiến triển gây nhiều biến chứng nghiêm trọng trên tim mạch, thận, mắt và thần kinh. Cùng với sự cập nhật phác đồ và sự sẵn có của nhiều nhóm thuốc mới trong danh mục thuốc, việc phân tích đặc điểm người bệnh, xu hướng sử dụng thuốc theo thời gian là cần thiết để tối ưu hóa quản lý điều trị. Mục tiêu nghiên cứu: Phân tích tình hình sử dụng thuốc ở người bệnh đái tháo đường típ 2 điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Thống Nhất Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016 - 2023. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu, thực hiện thông qua việc hồi cứu dữ liệu về đơn thuốc của người bệnh đái tháo đường típ 2 điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Thống Nhất Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016 - 2023. Kết quả: Nghiên cứu thu thập dữ liệu của 10.777 người bệnh ĐTĐ típ 2 thoả mãn tiêu chuẩn lựa chọn trong giai đoạn 2016 – 2023. Số thuốc trung bình trong mỗi đơn tăng từ 4,97 ± 1,80 lên 5,56 ± 1,80. Tỷ lệ người bệnh dùng phối hợp từ 3 hoạt chất hạ đường huyết trở lên cũng tăng từ 4,39% lên 37,22%. Metformin đơn trị là thuốc được kê đơn phổ biến nhất với tỷ lệ từ 53,56% đến 62,38%. Tỷ lệ kê đơn sulfonylure giảm dần, từ 48,27% (2017) xuống 32,36% (2023). Ngược lại, việc sử dụng các thuốc SGLT-2i (Sodium-Glucose Cotransporter 2 inhibitors) và DPP-4 (Dipeptidyl Peptidase-4 inhibitors) tăng rõ rệt. SGLT-2i bắt đầu được sử dụng từ năm 2019 (1,08%) và đạt 18,61% vào năm 2023. DPP-4i tăng từ 0,99% (2016) lên 14,48% (2022), sau đó giảm nhẹ còn 11,09% vào năm 2023. DU90% (Drug Utilization 90%) cho thấy chỉ 23 hoạt chất chiếm 90% tổng lượng sử dụng. DDD/1000 bệnh nhân/ngày tăng ở hầu hết các nhóm thuốc (trừ sulfonylure và AGIs - Alpha-Glucosidase Inhibitors). Phân tích chuỗi thời gian và các kiểm định thống kê cho thấy theo thời gian, lượng sử dụng metformin, insulin, SGLT-2i và DPP-4i tăng trong khi sulfonylure giảm. Kết luận: Nghiên cứu cho thấy xu hướng gia tăng sử dụng các thuốc điều trị ĐTĐ típ 2, đặc biệt là các nhóm thuốc mới như SGLT-2i và DPP-4i. Đồng thời, việc điều trị ngày càng ưu tiên về phối hợp nhiều thuốc, phản ánh định hướng tối ưu hóa kiểm soát bệnh và biến chứng.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Bệnh viện Thống Nhất, đái tháo đường típ 2, DPP-4i, ngoại trú, SGLT-2i.
Tài liệu tham khảo
2. Ngoc NB, Lin ZL, Ahmed W. Diabetes: What challenges lie ahead for Vietnam? Ann Glob Health. 2020;86(1). doi:10.5334/aogh.2526
3. Feldman H, ElSayed NA, McCoy RG, et al. Standards of Care in Diabetes—2023 Abridged for Primary Care Providers. Clinical Diabetes. 2023;41(1):4-31. doi:10.2337/cd23-as01
4. Talha KM, Anker SD, Butler J. SGLT-2 Inhibitors in Heart Failure: A Review of Current Evidence. International Journal of Heart Failure. 2023;5(2):82-90. doi:10.36628/ijhf.2022.0030
5. Okoro RN, Nmeka C, Erah PO. Utilization study of antidiabetes medicines at a tertiary care hospital in Nigeria. Futur J Pharm Sci. 2018;4(2): 109-115. doi:10.1016/j.fjps.2017. 11.004
6. Bergman U, Popa C, Tomson Y, et al. Drug utilization 90% – a simple method for assessing the quality of drug prescribing. Eur J Clin Pharmacol. 1998;54: 113-118. https://api. semanticscholar.org/CorpusID:5565052