Thanh bên bài viết
Số lượt xem pdf: 64
ĐÁNH GIÁ TƯƠNG QUAN CHỈ SỐ CƠ THẮT LƯNG TRÊN X-QUANG CẮT LỚP VI TÍNH VỚI MẬT ĐỘ XƯƠNG ĐO BẰNG PHƯƠNG PHÁP NĂNG LƯỢNG TIA X KÉP
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm đánh giá mối tương quan giữa chỉ số cơ thắt lưng (PMI) trên CT và mật độ xương (BMD) đo bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA), đồng thời phân tích mối liên hệ giữa giá trị Hounsfield (HU) thân sống với BMD. Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang, hồi cứu trên 379 bệnh nhân (BN) CT bụng (100–120 kV) và đo loãng xương bằng DEXA cách nhau dưới 6 tháng tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Các biến số bao gồm tuổi, giới, BMI, PMI (L2–> L4), giá trị HU thân sống (L2–>L4) và T-score từ DEXA. Phân tích tương quan sử dụng Spearman, so sánh nhóm bằng Kruskal–Wallis, và đánh giá giá trị chẩn đoán qua đường cong ROC. Kết quả: Tuổi trung bình của mẫu nghiên cứu là 57,2 ± 12,7, nữ chiếm tỷ lệ cao. PMI giảm dần theo tuổi, thấp hơn ở nữ và có tương quan thuận với BMI. PMI có tương quan yếu với T-score (r= 0,348, p < 0,05). HU thân sống L2–> L4 tương quan mạnh (r ≈ 0.70–0.78; p < 0,05) với T- score đo bằng DEXA. Với ca chụp100kV, giá trị HU tại thân sống L3 > 183 HU thì khả năng mật độ xương bình thường; nếu < 104 HU là dấu hiệu báo động BN mắc loãng xương; Giá trị HU trong khoảng 104 đến 183 HU thì khả năng BN thuộc nhóm thiếu xương- loãng xương. Với ca chụp 120kV, nếu giá trị HU tại thân sống L3 > 149 HU thì khả năng cao mật độ xương bình thường, nếu giá trị HU < 80 là dấu hiệu báo động BN mắc loãng xương, giá trị HU trong khoảng 80 đến 149 HU thì khả năng BN nằm trong nhóm thiếu xương - loãng xương. Kết luận: HU thân sống trên CT bụng thường quy có giá trị dự báo mạnh tình trạng xương, đặc biệt tại thân sống L3. PMI chỉ cho thấy liên quan yếu với BMD. Giá trị HU có thể sử dụng như công cụ tầm soát loãng xương khi bệnh nhân được chụp CT bụng thường quy.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Loãng xương, Chỉ số cơ thắt lưng, Đo mật độ xương bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép
Tài liệu tham khảo
2. Hoang, D.K., et al., Burden of osteoporosis in Vietnam: An analysis of population risk. PloS one, 2021. 16(6): p. e0252592.
3. Hernlund, E., et al., Osteoporosis in the European Union: medical management, epidemiology and economic burden: a report prepared in collaboration with the International Osteoporosis Foundation (IOF) and the European Federation of Pharmaceutical Industry Associations (EFPIA). Archives of osteoporosis, 2013. 8(1): p. 136.
4. Kajiki, Y., et al., Psoas muscle index predicts osteoporosis and fracture risk in individuals with degenerative spinal disease. Nutrition, 2022. 93: p. 111428.
5. Ward, R.J., et al., ACR appropriateness criteria® osteoporosis and bone mineral density. Journal of the American College of Radiology, 2017. 14(5): p. S189-S202.
6. Huang, C.-b., et al., Based on CT at the third lumbar spine level, the skeletal muscle index and psoas muscle index can predict osteoporosis. BMC Musculoskeletal Disorders, 2022. 23(1): p. 933.
7. Pickhardt, P., et al., Effect of IV contrast on lumbar trabecular attenuation at routine abdominal CT: correlation with DXA and implications for opportunistic osteoporosis screening. Osteoporosis International, 2016. 27(1): p. 147-152.