ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG, CHẨN ĐOÁN VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SUY HÔ HẤP Ở TRẺ SƠ SINH NON THÁNG TẠI KHOA HỒI SỨC SƠ SINH BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Sơ sinh non tháng, được định nghĩa là trẻ sơ sinh được sinh ra ở thời điểm trước 37 tuần tuổi thai^[7]. Suy hô hấp gây ra nhiều khó khăn thách thức trong chẩn đoán và điều trị ở trẻ sơ sinh non tháng với chẩn đoán xác định dựa vào kết quả khí máu động mạch^[5]. Trên thế giới cũng như tại Việt Nam, tình hình nghiên cứu về suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng rất phong phú. Tuy nhiên những năm gần đây chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể và chuyên biệt về vấn đề suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng tại trung tâm của chúng tôi. Do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứu nhằm mô tả các đặc điểm của suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng tại Khoa Hồi sức sơ sinh Bệnh viện Nhi Đồng 1. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ phần trăm các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, chẩn đoán và kết quả điều trị suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng tại Khoa Hồi sức sơ sinh Bệnh viện Nhi Đồng 1. Phương pháp: Cắt ngang từ 01/01/2025 đến 30/06/2025 tại Bệnh viện Nhi Đồng 1. Kết quả: Có 145 trường hợp suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng trong thời gian nghiên cứu. Tuổi thai có trung vị 34,0 tuần (29,4 – 35,0 tuần), cân nặng lúc sinh có trung vị 1900g (1300 – 2300g), tỷ lệ trẻ sơ sinh cực non là 12,4%. Triệu chứng lâm sàng thường gặp nhất là rút lõm ngực nặng và tím trung tâm, chiếm 46,2%. Ngoài ra, trẻ cũng có các biểu hiện khác như thở nhanh (24,8%), thở rên (24,1%) và ngưng thở (15,9%). Bất thường cận lâm sàng chính là có tổn thương phổi trên Xquang ngực thẳng (55,2%), toan chuyển hóa (24,8%), CRP tăng (17,2%), tăng bạch cầu (16,6%) và giảm tiểu cầu (16,6%). Các chẩn đoán nguyên nhân suy hô hấp thường gặp bao gồm suy hô hấp do bệnh lý ngoại khoa (36,6%), hội chứng suy hô hấp cấp tính (34,5%), viêm phổi (24,1%), tim bẩm sinh (12,4%), cơn thở nhanh thoáng qua (10,3%) và tăng áp phổi (5,5%). Các điều trị chính bao gồm liệu pháp kháng sinh (100,0%), thở máy xâm lấn (74,5%), thở máy không xâm lấn (73,1%), liệu pháp surfactant thay thế (35,2%) và caffein (35,2%). Các kết quả điều trị chính bao gồm trẻ xuất viện (87,0%) và tử vong (13,0%). Ngoài ra, trẻ có biến chứng của suy hô hấp chiếm 31,0%, trong đó loạn sản phế quản phổi chiếm 9,0%. Kết luận: Nguyên nhân thường gặp nhất gây suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng là suy hô hấp do bệnh lý ngoại khoa chiếm tỷ lệ 36,6% và hội chứng suy hô hấp cấp tính chiếm tỷ lệ 34,5%, trong đó điều trị thở máy xâm lấn chiếm tỷ lệ 74,5%. Tỷ lệ tử vong là 13,0%. Tỷ lệ loạn sản phế quản phổi là 9,0%. Cần có chiến lược chẩn đoán và điều trị phù hợp để giảm tỷ lệ tử vong và loạn sản phế quản phổi.