TỶ LỆ NHIỄM KLEBSIELLA PNEUMONIAE KHÁNG CARBAPENEM VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ TỬ VONG Ở BỆNH NHÂN ĐỢT CẤP BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH

Võ Thị Tố Uyên1,, Trần Minh Vương2, Đoàn Lê Minh Hạnh1
1 Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
2 Bệnh viện Nhi Đồng 1

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ nhiễm Klebsiella pneumoniae kháng Carbapenem (CRKP) và các yếu tố nguy cơ tử vong ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT). Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang kết hợp theo dõi dọc được tiến hành trên 132 bệnh nhân ≥18 tuổi nhập viện vì đợt cấp BPTNMT tại Khoa Hô hấp và Khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Nguyễn Tri Phương, từ tháng 9/2024 đến tháng 2/2025. Các yếu tố nguy cơ tử vong được phân tích bằng hồi quy Cox đơn biến và đa biến. Phân tích sống còn Kaplan–Meier được sử dụng để so sánh tử vong giữa nhóm CRKP và non-CRKP. Kết quả: Có 132 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu, độ tuổi trung bình là 68,8 ± 10,4; nam giới chiếm 88%; tỷ lệ hút thuốc lá 94%; BPTNMT nhóm E chiếm 73%. Tỷ lệ nhiễm K.pneumoniae là 23% (30/132), trong đó CRKP chiếm 19,7% (26/132). Phân tích Kaplan–Meier cho thấy nhóm CRKP có tỷ lệ tử vong 30 ngày cao hơn đáng kể so với nhóm non-CRKP (log-rank test, p < 0,0001). Phân tích Cox đa biến chỉ ra hai yếu tố nguy cơ tử vong độc lập: Thang điểm Charlson với HR hiệu chỉnh là 1,38; KTC 95% 1,13–1,69; p = 0,002) và nhiễm CRKP (HR hiệu chỉnh là 2,67; KTC 95% 1,02–7,04; p = 0,046). Kết luận: Nhiễm K. pneumoniae kháng carbapenem là một yếu tố nguy cơ tử vong độc lập ở bệnh nhân đợt cấp BPTNMT, bên cạnh gánh nặng bệnh đồng mắc. Phát hiện sớm và kiểm soát CRKP có ý nghĩa quan trọng nhằm cải thiện tiên lượng cho nhóm bệnh nhân nguy cơ cao này.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Jiao Y, Qin Y, Liu J, Li Q, Dong Y, Shang Y, et al. Risk factors for carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae infection/colonization and predictors of mortality: a retrospective study. Pathog Glob Health. 2015;109(2):68-74.
2. Ouyang P, Zhou Z, Pan C, Tang P, Long S, Liao X, et al. Acute Exacerbation of Chronic Obstructive Pulmonary Disease Due to Carbapenem-Resistant Klebsiella pneumoniae-Induced Pneumonia: Clinical Features and Prognostic Factors. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2024;19:683-93.
3. Phan DT, Cao TMT, Huỳnh TH, Nguyễn NPA. Đặc điểm vi khuẩn học và tình hình đề kháng kháng sinh ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính kiểu hình nhiều đợt cấp. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ. 2024(79):64-70.
4. Venkatesan P. GOLD COPD report: 2025 update. Lancet Respir Med. 2025;13(1):e7-e8.
5. Dao DT, Le HY, Nguyen MH, Thi TD, Nguyen XD, Bui TT, et al. Spectrum and antimicrobial resistance in acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease with pneumonia: a cross-sectional prospective study from Vietnam. BMC Infect Dis. 2024;24(1):622.