ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ ĐA CHẤN THƯƠNG CÓ TỔN THƯƠNG GAN TẠI KHOA HỒI SỨC TÍCH CỰC BỆNH VIỆN QUÂN Y 175
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, phân tích một số yếu tố liên quan và đánh giá kết quả điều trị đa chấn thương có tổn thương gan tại khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Quân y 175. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả hồi cứu kết hợp tiến cứu, có phân tích thực hiện trên 62 bệnh nhân được chẩn đoán đa chấn thương có tổn thương gan từ tháng 12/2023 đến tháng 12/2024. Kết quả nghiên cứu: Nghiên cứu trên 62 bệnh nhân đa chấn thương có tổn thương gan cho thấy đa số là nam giới (83,9%), tuổi trung bình 36,5 ± 12,7. Tai nạn giao thông là nguyên nhân chính (80,6%). Tỷ lệ tử vong chung là 25,8%, chủ yếu do nguyên nhân ngoài gan (21%). Tổn thương gan độ IV–V (AAST) có tỷ lệ tử vong cao (36,8% và 80%). Nhóm tử vong có điểm ISS cao hơn (58,2 ± 11,1 so với 39,5 ± 9,8), tần suất sốc, lactate máu ≥5 mmol/L và rối loạn chức năng gan/thận nghiêm trọng hơn (p < 0,05). Phân tích đa biến xác định ISS ≥50 (OR=3,08), sốc chấn thương (OR=2,94) và lactate ≥5 mmol/L (OR=4,47) là các yếu tố tiên lượng độc lập. Điều trị bảo tồn cho tỷ lệ sống cao nhất (90,9%), trong khi phẫu thuật có tiên lượng xấu nhất (62,5% tử vong). Kết luận: Tổn thương gan nặng (độ IV–V) kèm rối loạn huyết động, tăng lactate và ISS cao làm tăng nguy cơ tử vong. Đánh giá sớm các yếu tố này giúp tiên lượng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, ưu tiên bảo tồn khi có thể.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
Đa chấn thương, tổn thương gan, điều trị bảo tồn
Tài liệu tham khảo
2. Gaski I.A., Skattum J., Brooks A., et al. (2018). Decreased mortality, laparotomy, and embolization rates for liver injuries during a 13-year period in a major Scandinavian trauma center. Trauma Surg Acute Care Open, 3(1).
3. Soares A.C., Nunes Vieira A., Bagnari I., et al. (2024). Herniated Gallbladder Following a Bull Run: A Case Report. Cureus. 16(11): e74354. DOI 10.7759/cureus.74354
4. Brooks A., Joyce D., La Valle A., et al. (2023). Improvements over time for patients following liver trauma: A 17-year observational study. Front Surg, 10.
5. Mirzaei R, Baluchi S, Nourmohammadi M, Taban E, Rezvani Z. (2022). Investigation of traffic accidents referred to a hospital and forensic medicine organization in Nikshahr during the years 2014-2018. jorar, 14(3), 156–162.
6. Yıldırak M.K. (2024). Is it possible to predict mortality in patients with highgrade blunt liver injury? A single trauma center study. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg, 276–284.
7. Gray S., Shiekh F., and Shiber J. (2016). Complex hepatic injury involving a liver transplant recipient: A case report and review of literature. International Journal of Surgery Case Reports, 28, 282–284.
8. Yadav S.K., Kumar S., Misra M.C., et al. (2016). Retrospective Evaluation of Magnitude, Severity and Outcome of Traumatic Hepatobiliary Injury at a Level-I Trauma Center in India. Indian J Surg, 78(4), 281–287.
9. Hommes M., Navsaria P.H., Schipper I.B., et al. (2015). Management of blunt liver trauma in 134 severely injured patients. Injury, 46(5), 837–842.
10. Bala M., Gazalla S.A., Faroja M., et al. (2012). Complications of high grade liver injuries: management and outcome with focus on bile leaks. Scand J Trauma Resusc Emerg Med, 20(1), 20.