TỈ LỆ THIẾU CƠ THEO PHƯƠNG PHÁP DEXA Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI CÓ SUY TIM MẠN
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Thiếu cơ là một bệnh lí phổ biến ở bệnh nhân cao tuổi suy tim mạn do sự chồng lấp về cơ chế sinh lí bệnh và tác động của lão hóa hệ cơ xương. Thiếu cơ góp phần làm suy giảm khả năng vận động và chức năng thể chất, đồng thời làm gia tăng nguy cơ té ngã, gãy xương, biến cố tim mạch và tử vong ở nhóm bệnh nhân này. Do đó, việc đánh giá chính xác tỷ lệ thiếu cơ bằng phương pháp DEXA đóng vai trò quan trọng trong chiến lược chăm sóc toàn diện ở bệnh nhân cao tuổi suy tim. Mục tiêu: Nghiên cứu tần suất hiện mắc và các yếu tố liên quan đến thiếu cơ ở bệnh nhân cao tuổi suy tim mạn ngoại trú. Phương pháp: Cắt ngang. Dân số chọn mẫu là bệnh nhân cao tuổi suy tim mạn ngoại trú tại Bệnh viện Quân y 175 từ tháng 10/2024 đến tháng 07/2025. Thiếu cơ được đánh giá bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA) theo tiêu chuẩn chẩn đoán của AWGS 2019. Các yếu tố liên quan đến thiếu cơ được xác định dựa vào hồi quy logistic. Kết quả: Trong 244 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu (tuổi trung bình 68,9 ± 6,7; nam giới chiếm 62,7%), 126 bệnh nhân (52,8%) có thiếu cơ. Các yếu tố liên quan đến thiếu cơ bao gồm: Tuổi từ 70 trở lên (OR = 2,03; KTC 95%: 1,08–3,81; p = 0,027), nhóm nhẹ cân hoặc cân nặng bình thường (OR = 4,18; KTC 95%: 2,24–7,82; p < 0,001), trầm cảm (OR = 3,52; KTC 95%: 1,58–7,82; p = 0,002), và sử dụng thuốc đối kháng aldosteron (OR = 2,05; KTC 95%: 1,14–3,66; p = 0,016). Kết luận: Ở các bệnh nhân cao tuổi suy tim mạn điều trị ngoại trú, nghiên cứu của chúng tôi ghi nhận tần suất thiếu cơ là 52,8%. Tuổi cao, chỉ số cơ thể thấp, trầm cảm và sử dụng đối kháng aldosteron là các yếu tố liên quan đến thiếu cơ.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
bệnh nhân cao tuổi, DEXA, thiếu cơ, suy tim mạn, ngoại trú
Tài liệu tham khảo
2. Chen R, Xu J, Wang Y, et al. Prevalence of sarcopenia and its association with clinical outcomes in heart failure: An updated meta-analysis and systematic review. Clin Cardiol. Mar 2023;46(3):260-268. doi:10.1002/clc.23970
3. Mirzai S, Eck BL, Chen P-H, Estep JD, Tang WHW. Current Approach to the Diagnosis of Sarcopenia in Heart Failure: A Narrative Review on the Role of Clinical and Imaging Assessments. Circulation: Heart Failure. 2022;15(10):e009322. doi:doi:10.1161/CIRCHEARTFAILURE.121.009322
4. Tân NV, Viên BÁ, Hậu NTM. Nghiên cứu ảnh hưởng của thiếu cơ trên tiên lượng ngắn hạn ở bệnh nhân cao tuổi suy tim mạn tính. Journal of 108 - Clinical Medicine and Phamarcy. 2024;doi:10.52389/ydls.v19i3.2199
5. Nozaki Y, Yamaji M, Nischiguchi S, Fukutani N, Tashiro Y, Shirooka H. Sarcopenia predicts adverse outcomes in an elderly outpatient population with New York heart association class II–IV heart failure: a prospective cohort study. Aging Med Healthcare. 2019; 10 (2): 53–61. 2019.
6. Kamiya K, Hamazaki N, Matsuzawa R, et al. Sarcopenia: Prevalence and Prognostic Implications in Elderly Patients with Cardiovascular Disease. JCSM Clinical Reports. 2017; 2(2): 1-13. doi:https://doi.org/10.17987/ jcsm-cr.v2i2.41
7. Nguyen TN, Nguyen TN, Nguyen AT, et al. Prevalence of sarcopenia and its associated factors in patients attending geriatric clinics in Vietnam: a cross-sectional study. BMJ Open. Sep 17 2020; 10(9): e037630. doi:10.1136/bmjopen-2020-037630
8. Nguyễn BH, Nguyễn TTH, Nguyễn NT, Trần VL, Nguyễn TA. Sarcopenia ở người bệnh cao tuổi có suy tim mạn tính. Tạp chí Y học Việt Nam. 02/19 2023;522(2)doi:10.51298/vmj.v522i2.4318
9. Meng X, Wang Z, Lyu L. Bidirectional association between sarcopenia and depression: A systematic review and meta-analysis. Arch Gerontol Geriatr. May 2025;132:105787. doi:10.1016/j.archger.2025.105787
10. Numazawa R, Katano S, Yano T, et al. Independent Link Between Use of Mineralocorticoid Receptor Antagonists and Muscle Wasting in Heart Failure Patients Not Receiving Renin-Angiotensin System Inhibitors. Circ J. Dec 25 2023;88(1):10-19. doi:10.1253/ circj.CJ-23-0567