ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG BỆNH TAY CHÂN MIỆNG CÓ BIẾN CHỨNG VIÊM NÃO Ở TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG

Vũ Thị Trang1, Nguyễn Thị Việt Hà2,3,, Đỗ Thiện Hải3
1 Bệnh viện Đa khoa Hà Đông
2 Trường Đại học Y Hà Nội
3 Bệnh viện Nhi Trung ương

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Viêm não trong bệnh tay chân miệng là biến chứng nặng, diễn biến cấp tính với hội chứng não cấp, thường do Enterovirus 71 gây ra. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh tay chân miệng có biến chứng viêm não ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả trên 94 trẻ được chẩn đoán tay chân miệng có biến chứng viêm não tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương từ 01/2023 đến 07/2025. Kết quả: Tuổi trung vị của trẻ là 25,5 tháng, tỉ lệ nam/nữ 1,9/1. Trẻ nhập viện chủ yếu ở phân độ IIB1 và IIB2 (mỗi nhóm 37,2%). Hầu hết bệnh nhân có sốt (97,9%), trong đó 53,2% sốt ≥39°C. Triệu chứng da – niêm mạc gồm ban ở lòng bàn tay (92,6%), lòng bàn chân (88,3%) và loét miệng (51,1%). Triệu chứng thần kinh nổi bật là giật mình (94,7%) trong đó 81,9% giật mình ≥2 lần/30 phút; ngoài ra có run chi (57,4%), loạng choạng (41,5%) và kích thích (72,3%). Tỉ lệ trẻ có tăng bạch cầu ngoại vi và EV71 dương tính đều là 80,9%. Dịch não tủy đặc trưng bởi tăng bạch cầu đơn nhân, protein và glucose trong giới hạn bình thường. Kết luận: Viêm não do tay chân miệng thường gặp ở trẻ trai dưới 3 tuổi, biểu hiện bằng sốt, rối loạn tri giác và phát ban phỏng nước. Các xét nghiệm ghi nhận tăng bạch cầu, EV71 dương tính và dịch não tủy gợi ý viêm não do virus.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Shekhar K, Lye MS, Norlijah O, et al. Deaths in children during an outbreak of Hand, foot and mouth disease in Peninsular Malaysia-clinical and pathological characteristics. Med J Malaysia. 2005; 60(3): 297-304.
2. Solomon T, Lewthwaite P, Perera D, et al. Virology, epidemiology, pathogenesis, and control of enterovirus 71. Lancet Infect Dis Journal.2010; 10: 778-790.
3. Bộ Y tế. Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh tay chân miệng. Ban hành kèm Quyết định số 292/QĐ-BYT ngày 06 tháng 02 năm 2024 của Bộ trưởng Bộ Y tế. Hà Nội: Bộ Y tế; 2024.
4. Venkatesan A, Tunkel AR, Bloch KC, et al. Case definitions, diagnostic algorithms, and priorities in encephalitis: consensus statement of the international encephalitis consortium. Clin Infect Dis. 2013. . 57 (8), 1114-28.
5. Fang Y, Zhang Y, Wang Y, et al. Analysis of clinical related factors of neonatal hand-foot-mouth disease complicated with encephalitis. Front Neurol. 2020;11:543013.
6. Zhang Y, Zhu Z, Yang W, et al. Epidemiology and control of hand, foot and mouth disease in China. Lancet Infect Dis. 2013;13(10):823-833.
7. Bộ Y tế. Báo cáo tình hình dịch tay chân miệng tại Việt Nam giai đoạn 2011–2018. Hà Nội: Bộ Y tế; 2019.
8. Ooi MH, Wong SC, Lewthwaite P, et al. Clinical features, diagnosis, and management of enterovirus 71. Lancet Neurol. 2010;9(11):1097-1105.
9. Huang CC, Liu CC, Chang YC, et al. Neurologic complications in children with enterovirus 71 infection. N Engl J Med. 1999; 341(13): 936-942.