TỔN THƯƠNG MẮT TRONG BỆNH LUPUS BAN ĐỎ HỆ THỐNG: ĐỤC THỂ THUỶ TINH, TỔN THƯƠNG VÕNG MẠC VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm đánh giá tổn thương mắt với các yếu tố nguy cơ trong bệnh lupus ban đỏ hệ thống (SLE). Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 46 bệnh nhân được chẩn đoán Lupus ban đỏ hệ thông và phát hiện có tổn thương mắt tại Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng – Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 8/2019 tới tháng 8/2020. Kết quả: Trong tổn thương mắt ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống đục thể thuỷ tinh chiếm 25%. Tỉ lệ  này tăng cao hơn rõ rệt ở nhóm dùng corticoid ≥ 5 năm (66,7%) so với nhóm dùng corticoid <5 năm (33,3%) và tăng gấp 3.6 lần (OR 3,6; CI 95%: 1,03–12,54; p < 0,05). Nhóm bệnh nhân SLE có đục thể thủy tinh thường đi kèm với đợt cấp SLE nặng (61,1%), sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p = 0,001). Tổn thương võng mạc ở bệnh nhân SLE gồm viêm mạch võng mạc chiếm 18,5%, vi mạch võng mạc chiếm 15,2%, và tổn thương do HCQ/Cloroquine chiếm 10,9%. Trong đó, thời gian bệnh nhân mắc bệnh ≥ 10 năm có nguy cơ tổn thương võng mạc cao hơn rõ rệt do HCQ/Cloroquine so với nhóm có thời gian mắc bệnh < 10 năm (OR 19,4; CI 95%: 1,88–201,18; p < 0,01). Các bệnh nhân có tổn thương võng mạc chủ yếu gặp đợt cấp SLE nặng/rất nặng (93,1%). Và tỉ lệ tổn thương võng mạc ở bệnh nhân dương tính với kháng thể ANA, anti-dsDNA và các kháng thể APS lần lượt là 61,9%, 62,5%, và 66,7%. Kết luận: Đục thể thuỷ tinh và tổn thương võng mạc là biến chứng mắt thường gặp ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống, đặc biệt liên quan đến thời gian dùng corticoid và HCQ/Cloroquine kéo dài, thời gian mắc bệnh lâu năm và đợt cấp của bệnh. Do đó, cần theo dõi và tầm soát định kì nằm phát hiện sớm và hạn chế nguy cơ mất thị lực ở bệnh nhân SLE.