ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN ĐIỀU TRỊ BỆNH LÝ GIÁC MẠC DẢI BĂNG BẰNG LASER EXCIMER
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Giác mạc dải băng là tình trạng lắng đọng bệnh lí gây giảm thị lực và cảm giác khó chịu, giảm chất lượng cuộc sống người bệnh. Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả và tính an toàn của phương pháp gọt bề mặt giác mạc bằng laser excimer trong điều trị bệnh lý giác mạc dải băng. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca tiến cứu, can thiệp lâm sàng trên 24 mắt của 18 bệnh nhân được chẩn đoán bệnh lý giác mạc dải băng. Các bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp gọt bề mặt giác mạc bằng laser excimer (Phototherapeutic Keratectomy - PTK) tại Bệnh viện Mắt TP. Hồ Chí Minh từ tháng 09/2023 đến tháng 06/2024. Các chỉ số về thị lực, khúc xạ, triệu chứng cơ năng, độ trong giác mạc và các thông số giác mạc trên máy AS-OCT, Pentacam được so sánh theo dõi trong 6 tháng. Kết quả: Tuổi trung bình của bệnh nhân là 20,96 ± 14,9, trong đó nhóm tuổi 10-20 chiếm tỷ lệ cao nhất (44,44%). Nguyên nhân chủ yếu là do các bệnh lý tại mắt, với viêm màng bồ đào chiếm 72,22%, xếp thứ hai là bệnh lý võng mạc 22,22%. Sau phẫu thuật, các triệu chứng cơ năng như cộm xốn, chói lóa được cải thiện hoàn toàn ở tất cả bệnh nhân. Thị lực chỉnh kính tối đa (BCVA) trung bình cải thiện từ 0,09 ± 0,08 trước mổ lên 0,33 tại thời điểm 6 tháng (p < 0,001). Tỷ lệ mắt có BCVA ≥ 0,5 tăng từ 0% lên 41,66%. Độ trong giác mạc cải thiện đáng kể, với 66,67% số mắt đạt độ trong hoàn toàn sau 6 tháng. Tình trạng khúc xạ cũng thay đổi trên những mắt đo được khúc xạ khách quan, sau phẫu thuật cho độ viễn hơn 0,2D và độ loạn giảm đi. Bề dày giác mạc trung tâm, công suất giác mạc và độ loạn thị giác mạc đều giảm có ý nghĩa thống kê (p < 0,05). Biến chứng thường gặp nhất là sẹo mờ giác mạc (haze) với 66,67% số mắt, hầu hết đáp ứng với điều trị nội khoa. Chưa ghi nhận trường hợp tái phát, nhiễm trùng hay dãn phình giác mạc trong quá trình theo dõi. Kết luận: Gọt giác mạc bằng laser excimer là một phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh lý giác mạc dải băng, giúp cải thiện đáng kể độ trong giác mạc, thị lực và các triệu chứng cơ năng cho người bệnh.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
giác mạc dải băng, laser excimer, gọt giác mạc điều trị, PTK
Tài liệu tham khảo
2. O'Brart DP, Gartry DS, Lohmann CP, et al. (1993). Treatment of band keratopathy by excimer laser phototherapeutic keratectomy: surgical techniques and long term follow up. The British journal of ophthalmology, 77(11), 702-8.
3. Deshmukh R, Reddy JC, Rapuano CJ, Vaddavalli PK. (2020). Phototherapeutic keratectomy: Indications, methods and decision making. Indian journal of ophthalmology, 68(12), 2856-2866.
4. Stewart OG, Morrell AJ. (2003). Management of band keratopathy with excimer phototherapeutic keratectomy: visual, refractive, and symptomatic outcome. Eye, 17(2), 233-237.
5. Amm M, Duncker GI. (1997). Refractive changes after phototherapeutic keratectomy. Journal of cataract and refractive surgery, 23(6), 839-44.
6. Lê Xuân Cung, Nguyễn Đình Ngân. (2020). Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật gọt giác mạc điều trị bệnh thoái hóa giác mạc dải băng. Tạp chí Y dược Lâm sàng 108, 15(2).
7. Cleary C, Li Y, Tang M, et al. (2014). Predicting transepithelial phototherapeutic keratectomy outcomes using Fourier domain optical coherence tomography. Cornea, 33(3), 280-7
8. Shah RP, Nanavaty MA. (2024). Modified Transepithelial Phototherapeutic Keratectomy for Band Keratopathy. Clin Ophthalmol, 13(19), 5717.
9. Rapuano CJ, Laibson PR. Excimer laser phototherapeutic keratectomy for anterior cornealpathology. CLAOJ 1994;20:253‑7.