ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT UNG THƯ ĐẠI TRÀNG PHẢI XÂM LẤN ĐẦU TỤY TÁ TRÀNG

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Ung thư đại tràng phải (UTĐTP) tiến triển tại chỗ xâm lấn đầu tụy và hoặc tá tràng là tổn thương hiếm gặp. Phẫu thuật triệt căn bao gồm cắt ½ đại tràng phải và cắt khối tá tụy hoặc cắt đoạn tá tràng còn gặp nhiều khó khăn do tỷ lệ tử vong và biến chứng cao. Mổ nối tắt hoặc cắt đại tràng phải (diện cắt R1-2) có thời gian sống ngắn. Bởi vậy chúng tôi nghiên cứu đề tài nằm nhằm mục tiêu mô tả các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và đánh giá kết quả phẫu thuật của ung thư đại tràng phải tiến triển tại chỗ, xâm lấn tá tràng và hoặc đầu tụy. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu hồi cứu những BN được chẩn đoán ung thư đại tràng phải xâm lấn tá tràng và/hoặc đầu tụy, được phẫu thuật tại khoa ngoại bụng 2, BV K. Kết quả nghiên cứu: 7 BN, Nữ 6/7 BN (85,7%), Nam 1/7 BN (14,3%) tuổi TB 58,3T, 100% có bán tắc ruột, 3/7 BN (42,8%) khám bụng sờ thấy khối U. CLVT phát hiện khối U ĐTP 100%. CLVT không phát hiện khối UTĐTP xâm lấn tá tràng hay đầu tụy. Kết quả NSĐT 6/7 BN (85,7%) có khối u gây hẹp lòng ĐT. Nội soi dạ dày nghi thủng tá tràng 1 BN. Tổn thương trong mổ: 5/7 BN UTĐTP xâm lấn tá tràng (1UTĐTP thủng vào DII tá tràng trên bóng Vater; 2 UTĐTP thủng vào DII-DIII tá tràng; 2 UTĐTP xâm lấn gối dưới tá tràng), kích thước khối ung thư TB 7,6 cm (5-10 cm), thời gian mổ TB 3,3 h; Phẫu thuật cắt ½ ĐTP - cắt đoạn DII tá tràng, cắt hang vị, dẫn lưu (DL) mỏm tá tràng 1 BN; Cắt ½ ĐTP+ cắt đoạn DII-DIII tá tràng, cắt hang vị, DL mỏm tá tràng 2 BN, cắt ½ ĐTP, khâu gối dưới tá tràng, nối vị tràng 2 BN; cắt ½ ĐTP, nối vị tràng 2 BN; Thời gian nằm viện TB 10,7 ngày, Không có BN tử vong (TV), 2 BN nhiễm trùng vết mổ, 2 BN rò < 50-100ml/24. Kết quả GPB: ung thư biểu mô tuyến T4aN0M1 2 BN;T4bN0M0 5 BN. Kết luận: Ung thư đại tràng phải xâm lấn tá tràng và hoặc đầu tụy có thể  phẫu thuật (PT) triệt căn  khi chưa có di căn xa. PT triệt căn bao gồm cắt ½ đại tràng phải và cắt khối tá tụy có tỷ lệ tử vong và biến chứng cao đối với bệnh nhân có nguy cơ phẫu thuật cao và nhiều bệnh toàn thân phối hợp. Mổ cắt ½ ĐTP và cắt đoạn tá tràng hoặc cắt ½ ĐTP và cắt tá tràng hình chêm là lựa chon phù hợp, có tỷ lệ tử vong và biến chứng thấp hơn, khi ung thư chỉ xâm lấn tá tràng với điều kiện đạt được diện cắt an toàn (1cm cách vùng tá tràng xâm lấn). Mổ cắt 1/2 ĐTP palliative (diện cắt R1-2) hoặc nối tắt có thời gian sống thêm ngắn (9- 11 tháng).