VỊ TRÍ LỖ VÀO VÀ PHẪU THUẬT LÓC ĐỘNG MẠCH CHỦ LOẠI A CẤP TÍNH: KINH NGHIỆM TỪ MỘT TRUNG TÂM

Hoàng Thế Anh1,, Vũ Đức Thắng1, Phùng Duy Hồng Sơn2
1 Bệnh viện Quân y 103
2 Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Vị trí lỗ vào không chỉ ảnh hưởng tới tiên lượng mà còn liên quan tới chiến thuật điều trị lóc động mạch chủ. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa vị trí lỗ vào và kết quả phẫu thuật lóc động mạch chủ loại A cấp tính vẫn chưa được làm rõ. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Chúng tôi tiến hành hồi cứu tất cả các bệnh nhân lóc động mạch chủ loại A cấp tính được phẫu thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong giai đoạn 2021-2022. Kết quả: Trong 89 bệnh nhân, nhóm có lỗ vào tại động mạch chủ lên có tỷ lệ cao nhất, với 43,8%; hai nhóm còn lại có tỷ lệ khá tương đương. Nhóm không xác định lỗ vào có tỷ lệ huyết khối lòng giả cao nhất. Vị trí lỗ vào quyết định tới phạm vi can thiệp phẫu thuật, trong đó đa số bệnh nhân có lỗ vào tại quai được phẫu thuật thay bán quai hoặc toàn bộ quai động mạch chủ. Sau phẫu thuật, tỷ lệ tử vong sớm và tỷ lệ phẫu thuật lại sớm của nhóm bệnh nhân nghiên cứu lần lượt là 11,2% và 5,6%; trong đó nguyên nhân tử vong sớm hay gặp nhất là suy đa tạng, nguyên nhân phẫu thuật lại phổ biến nhất là chảy máu. Sau mổ, tỷ lệ tử vong sớm có xu hướng cao hơn ở nhóm có lỗ vào tại quai (p=0,08), trong khi nhóm có lỗ vào tại động mạch chủ lên có xu hướng gặp biến chứng chảy máu cao hơn (p=0,07). Kết luận: Lóc động mạch chủ loại A cấp tính là một bệnh lý đe doạ tính mạng với tỷ lệ tử vong cao. Vị trí lỗ vào có giá trị trong lập kế hoạch điều trị ngoại khoa và tiên lượng kết quả bước đầu của phẫu thuật cũng như tiến triển lâu dài của bệnh lý này sau phẫu thuật

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Evangelista A, Isselbacher EM, Bossone E, Gleason TG, Eusanio MD, Sechtem U, Ehrlich MP, Trimarchi S, Braverman AC, Myrmel T, Harris KM, Hutchinson S, O'Gara P, Suzuki T, Nienaber CA, Eagle KA; IRAD Investigators. Insights from the international registry of acute aortic dissection: a 20-year experience of collaborative clinical research. Circulation 2018;137:1846–1860. [PubMed] [Google Scholar]
2. Artur Evangelista, Armando Salas, Aida Ribera, Ignacio Ferreira-González, Hug Cuellar, Victor Pineda, Teresa González-Alujas, Bart Bijnens, Gaietà Permanyer-Miralda, David Garcia-Dorado. Long-term outcome of aortic dissection with patent false lumen: predictive role of entry tear size and location. Circulation. 2012 Jun 26;125(25):3133-41. doi: 10.1161 /CIRCULATIONAHA. 111. 090266. Epub 2012 May 21.
3. Czerny M, Schmidli J, Adler S, van den Berg J, Bertoglio L, Carrel T, Chiesa R, Clough RE, Eberle B, Etz C, Grabenwöger M, Haulon S, Jakob H, Kari FA, Mestres CA, Pacini D, Resch T, Rylski B, Schönhoff F, Shrestha M, von Tengg-Kobligk H, Tsagakis K, Wyss TR. Current options and recommendations for the treatment of thoracic aortic pathologies involving the aortic arch—an expert consensus document of the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS) and the European Society of Vascular Surgery (ESVS). Eur J Cardiothorac Surg 2019;55;133–162. Google Scholar Crossref PubMed WorldCat
4. Martin Czerny, Bartosz Rylski. Acute type A aortic dissection reconsidered: it's all about the location of the primary entry tear and the presence or absence of malperfusion. Eur Heart J. 2021 Dec 28; 43(1): 53-55. doi: 10.1093/ eurheartj/ehab664.
5. Yosuke Inoue, Kenji Minatoya, Tatsuya Oda, Tatsuya Itonaga, Yoshimasa Seike, Hiroshi Tanaka, Hiroaki Sasaki, Junjiro Kobayashi, et al. Surgical outcomes for acute type A aortic dissection with aggressive primary entry resection. Eur J Cardiothorac Surg. 2016 Sep;50(3): 567-73. doi: 10. 1093/ejcts/ezw111. Epub 2016 Apr 3.
6. Wei-Guo Ma, Wei Zhang, Long-Fei Wang, Jun Zheng, Bulat A Ziganshin, Paris Charilaou, Xu-Dong Pan, Yong-Min Liu, Jun-Ming Zhu, Qian Chang, John A Rizzo, John A Elefteriades, Li-Zhong Sun. Type A aortic dissection with arch entry tear: Surgical experience in 104 patients over a 12-year period. J Thorac Cardiovasc Surg. 2016 Jun;151(6):1581-92. doi: 10.1016/j.jtcvs.2015.11.056. Epub 2015 Dec 13.
7. Yue Shi, Minjia Zhu, Yu Chang, Huanyu Qiao, Yongmin Liu. The risk of stanford type-A aortic dissection with different tear size and location: a numerical study. Biomed Eng Online. 2016 Dec 28;15(Suppl 2):128. doi: 10.1186/s12938-016-0258-y.
8. Tse KM, Lee HP, Pei H. Investigation of hemodynamics in the development of dissecting aneurysm within patient-specific dissecting aneurismal aortas using computational fluid dynamics (CFD) simulations. J Biomech. 2011; 44: 827–836. doi: 10.1016/ j.jbiomech.2010. 12.014.