TỶ LỆ TIỀN SỬ GIA ĐÌNH MẮC BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG QUA PHÂN TÍCH GIA SỬ SỨC KHỎE CỦA BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2

Nguyễn Như Hiền1, Trần Quang Nam2, Tăng Hùng Sang3, Trần Thị Thanh Loan2,
1 Trường Đại Học Trà Vinh
2 Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
3 Viện Di Truyền Y Học

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Trong thời đại y học gen hiện nay các nhà khoa học đã nghiên cứu chứng minh đái tháo đường típ 2 ngoài các yếu tố môi trường, thì yếu tố di truyền cũng góp phần làm gia tăng nhanh chóng tỷ lệ mắc đái tháo đường. Vì vậy tìm hiểu về tiền sử bệnh đái tháo đường của gia đình thông qua việc xây dựng, phân tích gia sử sức khỏe của bệnh nhân đái tháo đường típ 2 là một bước quan trọng được xem như là công cụ đánh giá di truyền, một yếu tố dự đoán mạnh, độc lập và dễ đo lường đối với bệnh đái tháo đường. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có tiền sử thân nhân bậc 1, thân nhân bậc 2 mắc đái tháo đường. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang. Chúng tôi chọn tất cả bệnh nhân đã được chẩn đoán đái tháo đường típ 2 đến khám tại phòng khám Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh từ tháng 04 năm 2023 đến tháng 08 năm 2023. Kết quả: Trong 236 bệnh nhân đái tháo đường típ 2 tham gia nghiên cứu, tỷ lệ bệnh nhân có gia sử sức khỏe dương tính với đái tháo đường là 48,3%. Tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có tiền sử thân nhân bậc 1 mắc đái tháo đường chiếm 92,1% và bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có tiền sử thân nhân bậc 2 mắc đái tháo đường là 34,2%. Bệnh nhân có anh, chị, em ruột mắc đái tháo đường chiếm 1/2 số thân nhân bậc 1 (55,2%). Bệnh nhân có mẹ mắc đái tháo đường chiếm tỷ lệ cao hơn cha mắc đái tháo đường (20% so với 9,5%), bệnh nhân có cả cha và mẹ mắc đái tháo đường là 4,8%. Tỷ lệ bệnh nhân có con mắc đái tháo đường ghi nhận là 7,6%, bệnh nhân có cả cha, mẹ và anh, chị, em cùng mắc đái tháo đường chiếm tỷ lệ thấp 2,9%. Kết luận: Tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có gia sử sức khỏe dương tính với đái tháo đường rất phổ biến, bệnh nhân có thân nhân bậc 1 mắc đái tháo đường chiếm tỷ lệ cao đặc biệt là anh, chị, em ruột. Người mẹ có tác động di truyền đáng kể đối với bệnh nhân đái tháo đường típ 2. Trong thực hành lâm sàng cần khai thác thông tin về tiền sử gia đình mắc đái tháo đường.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Centre for Disease Control and Prevention. Family Health History Diabetes Mellitus. Updated May 25, 2022. Accessed November, 21, 2022. https://g2mc.org/fhh-diabetes/
2. Centre for Disease Control and Prevention. Family Health History: The Basics. Updated May 25, 2020. Accessed November 22, 2022. https://www.cdc.gov/genomics/famhistory/famhist_basics.htm
3. Bennett RL. Family Health History: The First Genetic Test in Precision Medicine. Med Clin North Am. 2019/11// 2019; 103(6):957-966. doi:10. 1016/j.mcna.2019.06.002
4. Bener A, Yousafzai MT, Al-Hamaq AO, Mohammad AG, Defronzo RA. Parental transmission of type 2 diabetes mellitus in a highly endogamous population. World J Diabetes. Apr 15 2013;4(2):40-46. doi:10.4239/wjd.v4.i2.40
5. A G, S G, R U. Study on the impact of family history of diabetes among type 2 diabetes mellitus patients in an urban area of Kancheepuram district, Tamil Nadu. International Journal Of Community Medicine And Public Health. 2017; 4(11):4151-4156.
6. Katulanda P, Ranasinghe P, Jayawardena R, Sheriff R, Matthews DR. The influence of family history of diabetes on disease prevalence and associated metabolic risk factors among Sri Lankan adults. Diabet Med. Mar 2015;32(3):314-323.
7. Liao PJ, Ting MK, Kuo CF, Ding YH, Lin CM, Hsu KH. Kinship analysis of type 2 diabetes mellitus familial aggregation in Taiwan. Biomed J. Aug 2023;46(4): 100549. doi: 10.1016/j.bj.2022. 07.003
8. Zhang Y, Chen H, Lu H, et al. Prevalence and risk of diabetes based on family history in the Shanghai High-Risk Diabetic Screen (SHiDS) study. Diabet Med. Dec 2016;33(12):1705-1711. doi:10.1111/dme.13013