ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN NỒNG ĐỘ CYFRA 21-1 VÀ CEA Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI

Trần Tiến Đạt1,, Nguyễn Thuận Lợi1,2, Từ Quang Anh1
1 Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc Gia Hà Nội
2 Bệnh viện Bạch Mai

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm xác định nồng độ CYFRA 21-1 và CEA ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN), đồng thời khảo sát mối liên quan giữa các marker này với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang hồi cứu trên 221 bệnh nhân UTPKTBN được chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai trong giai đoạn 2022–2023. Kết quả: Nồng độ trung vị của CYFRA 21-1 và CEA lần lượt là 6,60 ng/mL và 6,70 ng/mL, với tỷ lệ tăng tương ứng là 81,9% và 66,1%. CYFRA 21-1 tăng cao có ý nghĩa ở bệnh nhân có mô học vảy (p = 0,008), có di căn xa (p = 0,010), và xuất hiện triệu chứng thần kinh như đau đầu, chóng mặt (p = 0,011). Trong khi đó, CEA tăng có ý nghĩa ở bệnh nhân có khối u lớn (T > 2b) (p = 0,026) và các triệu chứng hô hấp như ho (p = 0,014), khó thở (p = 0,010) và ho ra máu (p = 0,047). Cả hai marker đều tăng đáng kể ở giai đoạn tiến triển (III–IV) so với giai đoạn sớm (I–II) (p < 0,05). Kết luận: CYFRA 21-1 và CEA là hai dấu ấn có vai trò bổ trợ, mang những đặc điểm khác biệt trong đánh giá lâm sàng bệnh UTPKTBN. CYFRA 21-1 liên quan chặt với thể mô học vảy và tình trạng di căn xa, trong khi CEA phản ánh kích thước khối u nguyên phát và triệu chứng hô hấp. Việc kết hợp cả hai marker có thể hỗ trợ hiệu quả trong tiên lượng và theo dõi bệnh.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Nguyễn Văn Thành, Lê Hữu Song (2021). Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ tại Bệnh viện K. Tạp chí Y học Việt Nam, 508(1), 21–26.
2. Nguyễn Quốc Việt, Trần Hữu Lộc (2023). Mối liên quan giữa CYFRA 21-1 và đáp ứng điều trị ở bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn tiến xa. Tạp chí Y học Thực hành, 1109(6), 17–22.
3. Molina R., Filella X., Auge J.M., et al. (2008). Tumor markers (CEA, CA 125, CYFRA 21-1, SCC and NSE) in patients with non-small cell lung cancer. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 46(12), 1744–1751.
4. Pujol J.L., Grenier J., Daurès J.P., et al. (2004). CYFRA 21-1, neuron-specific enolase and carcinoembryonic antigen in non-small cell lung cancer: diagnostic and prognostic implications. Cancer, 89(7), 1645–1653.
5. Sung H., Ferlay J., Siegel R.L., et al. (2021). Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 71(3), 209-249.
6. Xu L., Zhang H., Yu J., et al. (2021). The diagnostic and prognostic value of tumor markers in patients with advanced lung cancer. Journal of Thoracic Disease, 13(6), 3657–3666.
7. Yang J., Shi L., Qiu Z., et al. (2022). Prognostic significance of CEA, CYFRA 21-1 and NSE in advanced non-small cell lung cancer. Translational Lung Cancer Research, 11(3), 411–423.
8. Zhang J., Chen Y., Jin R., et al. (2020). Prognostic role of serum CYFRA 21-1 in patients with lung cancer: a systematic review and meta-analysis. Medicine (Baltimore), 99(8), e19208.