CAN THIỆP NỘI MẠCH Ở NGƯỜI BỆNH PHÌNH ĐỘNG MẠCH CHỦ BỤNG VỠ VÀ DOẠ VỠ TẠI VIỆN TIM MẠCH VIỆT NAM
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Phình động mạch chủ (ĐMC) bụng được định nghĩa là tình trạng giãn vĩnh viễn của ĐMC bụng, với đường kính lớn hơn 3 cm hoặc lớn hơn 50% so với đường kính động mạch chủ tại vị trí cơ hoành. Tỷ lệ mắc và tần suất phình ĐMC bụng (AAA) đã giảm trong 20 năm qua, cả ở các nước phát triển và đang phát triển. Nguy cơ vỡ tăng theo kích thước phình: nguy cơ vỡ trong 5 năm đối với khối phình dưới 5 cm là 1%–2%, trong khi với khối phình trên 5 cm là 20%–40%. AAA chiếm khoảng 1% số ca tử vong ở nam giới trên 65 tuổi và là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 10 ở nam giới từ 65 tuổi trở lên. Tỷ lệ tử vong do vỡ AAA là hơn 80%. Do đó, chẩn đoán và điều trị sớm trước khi vỡ là rất quan trọng. Đặt stent-graft (EVAR) là can thiệp nội mạch loại bỏ khối phình mà không cần phẫu thuật. Nghiên cứu của chúng tôi trong 2 năm, có 15 trường hợp can thiệp cấp cứu AAA, trong đó, 10 bệnh nhân được chẩn đoán AAA doạ vỡ (67%) và 5 bệnh nhân được chấn đoán AAA vỡ (33%). Kết quả can thiệp, có 1 ca tử vong sau can thiệp do nhiễm trùng nhiễm độc ổ bụng (6,7%), 14 ca ổn định và xuất viện (93,3%), thời gian nằm viện trung bình là 5 ngày. Với những cấp cứu này, triển khai nhanh và đồng bộ phương pháp hồi sức, can thiệp nội mạch là rất quan trọng để cứu sống bệnh nhân.Từ khóa: phình động mạch chủ bụng vỡ, can thiệp nội mạch động mạch chủ
Chi tiết bài viết
Từ khóa
abdominal aortic aneurysm rupture, endovascular aortic repair
Tài liệu tham khảo
2. Sakalihasan N, Michel JB, Katsargyris A, Kuivaniemi H, Defraigne JO, Nchimi A, Powell JT, Yoshimura K, Hultgren R. Abdominal aortic aneurysms. Nat Rev Dis Primers. 2018 Oct 18;4(1):34. doi: 10.1038/s41572-018-0030-7. PMID: 30337540.
3. Mansoor SM, Jørgensen JJ, Hisdal J, Rabben T. Thirty-Nine Percent of Patients with a Ruptured Abdominal Aortic Aneurysm (AAA) Have an Incidentally Detected AAA Prior to Rupture. Ann Vasc Surg. 2024 Nov;108:148-156. doi: 10.1016/ j.avsg.2024.04.017. Epub 2024 Jun 26. PMID: 38942371.
4. Schmitz-Rixen T, Böckler D, Vogl TJ, Grundmann RT. Endovascular and Open Repair of Abdominal Aortic Aneurysm. Dtsch Arztebl Int. 2020 Oct 20;117(48):813-819. doi: 10.3238/arztebl.2020.0813. PMID: 33568258; PMCID: PMC8005839.
5. Avishay DM, Reimon JD. Abdominal Aortic Repair. 2024 Jan 25. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan–. PMID: 32119460.
6. Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, Jackson BM, Lee WA, Mansour MA, Mastracci TM, Mell M, Murad MH, Nguyen LL, Oderich GS, Patel MS, Schermerhorn ML, Starnes BW. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1): 2-77.e2. doi: 10.1016/j.jvs.2017. 10.044. PMID: 29268916.
7. Baldino G, Gori A. Dyeless EVAR for Ruptured AAA: From Dream to Reality. EJVES Vasc Forum. 2020 Apr 15;47:42. doi: 10.1016/j.ejvsvf. 2020. 04.002. PMID: 33078152; PMCID: PMC7226920.
8. Mehta M. Technical tips for EVAR for ruptured AAA. Semin Vasc Surg. 2009 Sep;22(3):181-6. doi: 10.1053/j.semvascsurg.2009.07.010. PMID: 19765529.
9. Png CYM, Pendleton AA, Altreuther M, Budtz-Lilly JW, Gunnarsson K, Kan CD, Khashram M, Laine MT, Mani K, Pederson CC, Srivastava SD, Eagleton MJ. Effect of EVAR on International Ruptured AAA Mortality-Sex and Geographic Disparities. J Clin Med. 2024 Apr 23;13(9):2464. doi: 10.3390/jcm13092464. PMID: 38730993; PMCID: PMC11084331.
10. Mehta M, Paty PS, Roddy SP, Taggert JB, S ternbach Y, Kreienberg PB, Chang BB, Darling RC 3rd. Treatment options for delayed AAA rupture following endovascular repair. J Vasc Surg. 2011 Jan;53(1):14-20. doi: 10.1016/j.jvs. 2010.07.052. Epub 2010 Sep 26. PMID: 20875712.